
Ваҳдати миллӣ яке аз муҳимтарин арзишҳои ҳар кишвар ва ҳар миллат мебошад, ки заминаи устувории сиёсӣ, иҷтимоӣ ва фарҳангии он ба шумор меравад. Тоҷикистон дар тӯли таърих бо мушкилот ва бӯҳронҳои зиёде рӯ ба рӯ шудааст, ки танҳо тавассути ваҳдати миллӣ ва ҳамдилии мардуми он метавонад осоиш ва пешрафтро таъмин намояд.
Ваҳдати миллӣ маънои ягонагӣ, ҳамбастагӣ ва ҳамкории тамоми қишрҳои ҷомеа барои расидан ба ҳадафҳои умумӣ мебошад. Бе ваҳдат сулҳу субот ва рушди устувор имконнопазир аст. Ваҳдат кафили рушд ва бақои ҳар давлат аст.
Дар солҳои 1990-ум Тоҷикистон бо ҷанги шаҳрвандӣ рӯ ба рӯ шуд, ки боиси талафоти зиёд ва харобӣ гардид. Аммо имзои Созишномаи умумии истиқрори сулҳ ва ризоияти миллӣ дар 27 июни соли 1997 дар Маскав, ки бо номи «Созишномаи сулҳ» маъруф аст, марҳилаи навро дар таърихи кишвар боз намуд. Ин созишнома заминаи ваҳдати миллӣ ва сулҳро дар кишвар гузошт.
Бо шарофати Рӯзи Ваҳдати миллӣ дар кишварамон чорабиниҳои гуногуни фарҳангӣ, маросимҳо ва ҷашнҳои ҷамъиятӣ, ки гуногунии қавмӣ ва ваҳдати кишварро таъкид мекунанд, зинда мегардад. Одамон аз минтақаҳо ва қишрҳои гуногуни ҷомеа барои иштирок дар чорабиниҳои анъанавӣ ва фарщанги намоишгоҳҳое, ки санъат, ҳунар ва таомҳои Тоҷикистонро намоиш медиҳанд, ҷамъ меоянд. Ин рӯзест, ки ифтихори миллӣ эҳсос мешавад ва рӯҳияи ваҳдат ҳукмфармост. Ин ҷанбаи таълимӣ барои тарбияи ҳисси ҳувияти миллӣ ва эҳтиром ба гуногунрангӣ дар байни насли ҷавон муҳим аст. Он ёдраскунандаи устувории халқи тоҷик дар рафъи мушкилот ва талош барои ояндаи муштараки сулҳу шукуфоӣ мебошад. Ин рӯз арзишҳои таҳаммулпазирӣ, ҳамдигарфаҳмӣ ва ҳамкории байни тамоми табақаҳои ҷомеаро, новобаста аз фарқиятҳои этникӣ ё динӣ, тақвият медиҳад.
Ваҳдати миллӣ сарфи назар аз пайдоиши гуногуни этникӣ, фарҳангӣ, динӣ ва сиёсии миллатҳо маънои дӯстӣ ва ҳамбастагии шаҳрвандони кишварро дорад. Идеяи он аст, ки сарфи назар аз фарқиятҳо, одамон метавонанд дар зери шахсияти умумӣ ҳамчун шаҳрвандони як миллат муттаҳид шаванд. Ноил шудан ба Ваҳдати миллӣ аксар вақт ташвиқи фарогирӣ, ҳамдигарфаҳмӣ байни гурӯҳҳои гуногун, пешбурди адолати иҷтимоӣ ва ҳимояи арзишҳо ва принсипҳои умумиро дар бар мегирад, ки аз фарқиятҳои инфиродӣ берунанд. Омилҳое, ки ба Ваҳдати миллӣ мусоидат мекунанд, инҳоянд: Шахсияти умумӣ: ҳисси қавии мансубият ба миллат ва ифтихор аз таърих, фарҳанг ва дастовардҳои он. Эҳтиром ба гуногунрангӣ: эътироф ва эҳтироми гуногунии фарҳангҳо, забонҳо, динҳо ва анъанаҳои дохили миллат. Ҳуқуқҳои баробар ва адолат: Кафолат додани он, ки ҳамаи шаҳрвандон тибқи қонун ҳуқуқҳои баробар доранд ва новобаста аз миллати онҳо ба имкониятҳо дастрасӣ доранд.
Ваҳдати миллӣ ҳамчун заминаи асосии сулҳ ва субот дар ҷомеа нақши ҳалкунанда мебозад. Он имконият медиҳад, ки мардум дар якҷоягӣ бо мақсади рушди кишвар ва ҳифзи манфиатҳои миллии худ фаъолият намоянд.
Бо барқарории сулҳ ва ваҳдати миллӣ Тоҷикистон тавонист, ки ба рушди соҳаҳои иқтисод, иҷтимо ва фарҳангӣ даст ёбад. Субот ва оромӣ барои ҷалби сармоягузорӣ ва рушд заминаи мусоид фароҳам овард.
Вахдат — беҳтарин неъмат, ҳаёти инсон, орзуву армон, таҳкими давлат, наҷоти миллат, рушди тоҷикон, нумуи даврон, ҳастии инсон дар ҳар замину замон аст.
Ваҳдат ва сулҳи умумибашарии Тоҷикистон ҷонибдории мамлакатҳои ҳамзамони берунмарзӣ мавқе ва мақоми онро дар миқёси ҷаҳон овозадор менамояд. Имрӯз иттифоқ ва ҳамдилии халқи тоҷик мавриди омузиши Созмони Миллали Муттаҳид ва бисер ташкилотҳои олам гардидаасг. Худшиносӣ ва худогоҳии миллӣ гӯё пандест аз гузаштаи дуру пешрафти маънавиёти кишвар. Танҳо бо роҳи ваҳдат, якдигарфаҳмӣ истиқлоли кишварро муҳофизату пойдор ва ягонагии мардумро устувор карда метавонем.
Танҳо дар сурати ваҳдат душвориҳо ва монеаҳо паси сар мешаванд, рӯзгори мардум ру ба беҳбудӣ меорад, кишвари азизамон ба шоҳроҳи пешрафту тараққиёт рӯ меорад. Ба ақидаи Президенти мамлакат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон «Ҳар касе, ки ниҳоле сабзонда бошад, медонад. дарахт соле як маротиба ҳосил медихад. Аммо ниҳоле низ ҳаст, ки ҳамеша меваи ширин ба бор меорад. Мо меваи ширину сабзонидаамонро чашидем, ҷомеаи мо аз он баҳравар гардид, мо ҳаргиз роҳ намедиҳем, ки дигар теша ба решаи он расад».
Он дарахте, ки Президентамон ба сулху вахдат ташбех додаанд, имрӯзҳо меваҳои ширину бисёре ба самар оварда истодааст, ки бо онҳо мо, тоҷикон фахр месозем. Муносибати нави давлатӣ, сиёсати соҳибистиқлол гардидани Тоҷикистон, сохтмони роҳҳои нави дохилию берунӣ ва ба хориҷии кишвар баромадани тоҷиконро ба миён гузошт. Хақиқатан Ваҳдати миллӣ шукуфоии Ватан аст, зеро дар давлате. ки сулҳу амонӣ ва дӯстӣ ҳукмфармосг, он давлат рӯз то рӯз гӯл-гӯл мешукуфад, иқтисодиёташ тадриҷан меафзояд, ҳам аз ҷиҳати сиёсӣ ва ҳам аз ҷиҳати фарҳангӣ пеш меравад.
Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ-Пешвои миллат, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар яке аз суханрониҳояшон чунин қайд карданд: «Ҳар касе, ки ниҳоле сабзонда бошад, медонад, ки дарахт соле як маротиба ҳосил медиҳад. Аммо, ниҳоле низ вуҷуд дорад, ки ҳамеша меваи ширин ба бор меоварад. Мо алакай меваи ширин аз дарахти сабзондаамон чашидем, ҷомеаи мо аз он баҳравар гардид, мо ҳаргиз роҳ намедиҳем, ки тешае ба решаи он расад».
Дар воқеъ, Ваҳдати миллӣ дар пешравию ободии мамлакат нерӯю суръати баланд мебахшад ва ҳар як фарди соҳибхирад аз доштани ин неъмати бебаҳо ифтихор мекунад, зеро медонад, ки то вақте дар Ватани азизамон Сулҳу ваҳдат ҳукмфармо аст, ҳеҷ кас наметавонд ҳуқуқ ва озодии миллати тоҷикро халалдор созад.
Ҳифзи ваҳдати миллӣ вазифаи ҳар фарди Тоҷикистон, махсусан ҷавонон мебошад. Нақши наслҳои оянда дар нигоҳ доштани сулҳ ва пешбурди давлат муҳим аст.
Ваҳдати миллӣ – кафили сулҳу осоиш ва рушди кишвар мебошад. Таҷрибаи Тоҷикистон нишон дод, ки бе ваҳдат наметавон ба ҳадафҳои давлатдорӣ ва рушд даст ёфт. Ҳифз ва таҳкими ваҳдати миллӣ вазифаи муҳими ҳар фарди кишвар аст.
Раҳимзода Алишер Орзу директори Институти математикаи ба номи А.Ҷӯраеви Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон
ОЛИМОНИ АКАДЕМИЯИ ИЛМҲО ВАЗИФАДОРАНД, КИ ДАР ИҶРОИ СЕ ҲАДАФИ СТРАТЕГИИ ДАВЛАТ – ТАЪМИНИ ИСТИҚЛОЛИЯТИ ЭНЕРГЕТИКӢ, РАҲОӢ АЗ БУНБАСТИ КОММУНИКАТСИОНӢ ВА ҲИФЗИ АМНИЯТИ ОЗУҚАВОРИИ МАМЛАКАТ НАҚШИ ФАЪОЛОНА ДОШТА БОШАНД.
Навид
Categories
Имрӯз, 25 июл президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, академик Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт бо президенти Академияи илмҳои Муғулистон, академик Самбуугийн Дэмберел мулоқот анҷом дод.
Дар мулоқот президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, академик Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт меҳмонони олиқадрро бо хушнудӣ истиқбол намуда, дар робита ба ҳамкориҳои илмии дуҷониба ва самтҳои афзалиятноки фаъолияти илмии Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон маълумоти муфассал дод.
Зимни мулоқот ҷонибҳо доир ба масъалаҳои таҳлил ва муайян намудани самтҳои афзалиятноки корҳои муштараки илмӣ, мусоидат ба ҳамгироии самараноки илмӣ дар кишварҳои Тоҷикистону Муғулистон, таҳия ва лоиҳаҳои нав илмӣ, ташкил ва гузаронидани экспедитсияҳои якҷояи илмӣ дар самти архиалогия, мусоидат ба паҳн намудани таҷрибаи истеҳсолот дар соҳаи илм дар Ҷумҳурии Тоҷикистон ва Муғулистон бо мақсади баланд бардоштани сифати тайёр намудани кадрҳои илмӣ мубодилаи афкор намуданд.
Таъкид гардид, ки дар дар доираи сафари давлатии Президенти Муғулистон Ухнаагийн Хурэлсух ба Ҷумҳурии Тоҷикистон Ёддошти тафоҳум оид ба ҳамкории илмӣ ва технологияҳо миёни Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон ва Академияи илмҳои Муғулистон ба имзо расонида шуд.
Дар мулоқот таъкид шуд, ки дар доираи ин ёддошт ҷонибҳои ҳамкориҳои худро дар оянда дар самти илмҳои табиӣ, аз ҷумла физика, кимиё, ҷуғрофия, тағйирёбии иқлим, таназзули муҳити зист, инчунин илмҳои гуманитарӣ, аз ҷумла таърих, археология, этнология, фарҳанг, забоншиносӣ ва дар самти илмҳои кишоварзӣ, аз ҷумла технологияи плантатсионӣ, биотехнологияи ғизо, рушди гуногунии меваҷот густариш хоҳанд дод.
Ҷонибҳо зимни мулоқот вобаста ба масъалаҳои мубодилаи иттилооти илмию техникӣ ва нашрияҳо, ташкили таҳқиқот ва таҷрибаҳои мутақобила, ташкили конфронсҳои муштарак, семинарҳо ва симпозиумҳо дар мавзӯъҳои мавриди таваҷҷуҳи тарафайн, инчунин мубодилаи донишҷӯён, кормандони ҷавони илмӣ ва омӯзгорон барои иштирок дар фаъолиятҳои гуногуни таҳқиқотӣ ва/ё омӯзгорӣ ва такмили ихтисос, дастгирии озмоишгоҳҳои муштарак, пойгоҳҳои илмӣ ва марказҳои илмӣ низ ба мувофиқа омаданд.
ДУШАНБЕ, 25.07.2025 /АМИТ «Ховар»/. 24 июл дар доираи сафари давлатии Президенти Муғулистон Ухнаагийн Хурэлсух ба Ҷумҳурии Тоҷикистон ва пас аз мулоқоту музокироти сатҳи олӣ байни Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон ва Академияи илмҳои Муғулистон Ёддошти тафоҳум оид ба ҳамкории илмӣ ва технологияҳо ба имзо расид.
Тавре ба АМИТ «Ховар» аз Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон хабар доданд, ҳадафи асосии ёддошт васеъ намудан ва инкишоф додани ҳамкории мутақобили судманди муассисаҳои илмии ҷонибҳо ва мусоидат ба пешрафти илмию техникӣ мебошад.
Дар доираи ин санад ҷонибҳо дар самтҳои мубодилаи иттилооти илмию техникӣ ва нашрияҳо, ташкили таҳқиқот ва таҷрибаҳои мутақобил, ташкили конфронсҳои муштарак, машваратҳо ва симпозиумҳо дар мавзуъҳои мавриди таваҷҷуҳи ҷонибҳо, мубодилаи донишҷӯён, кормандони ҷавони илмӣ ва омӯзгорон барои иштирок дар фаъолияти гуногуни таҳқиқотӣ, дастгирии озмоишгоҳҳои муштарак, пойгоҳҳои илмӣ ва марказҳои илмӣ ба мувофиқа расиданд.
Дар асоси ёддошт ҷонибҳо дар ҳамаи соҳаҳои илм, ҳам таҳқиқоти бунёдӣ ва ҳам амалӣ ҳамкорӣ менамоянд. Он соҳаҳои табиатшиносӣ, муҳандисӣ ва илмҳои ҳаётро дар бар гирифта, бо онҳо маҳдуд намешавад.
Ёддошти тафоҳум бо роҳи муттаҳид кардани кӯшишҳои муҳаққиқони ҳарду ҷониб дар мубодилаи дастовардҳои илмӣ татбиқ карда мешавад.
Тарафҳо ҳамкории илмию техникиро дар асоси принсипҳои баробарҳуқуқӣ ва нафъи тарафайн мувофиқи қонунгузории худ амалӣ мегардонанд.
Ёддошти тафоҳум ба муҳлати панҷ сол ба имзо расонида шудааст.
Аз 23 то 27 июли соли 2025 дар шаҳри Чжэнчжоуи музофоти Хэнани Чин нишасти расонаҳо ва марказҳои таҳлилии СҲШ баргузор гардид, ки ин чорабинии байнамилалии сатхи баланд таҳти сарпарастии Дафтари иттилоотии Шӯрои Давлатии ҶХХ, аз ҷониби хабаргузории Синхуа, Академияи илмҳои ҷамъиятшиносии Чин ва ҳукумати музофоти Хэнан якҷоя ташкил карда шуд.
Дар ин ҳамоиш беш аз 400 намоянда аз наздик ба 200 расонаи хабарӣ, марказҳои таҳлилӣ, ниҳодҳои давлатӣ, сафоратхонаҳо дар Чин, инчунин созмонҳои байналмилалӣ ва минтақавӣ аз кишварҳои узви СҲШ, кишварҳои нозир ва шарикони муколама ширкат карданд, то табодули амиқи афкор дар мавзӯи “Паҳн кардани рӯҳи Шанхай, ояндпӯаи зеборо якҷоя созем”. СҲШ аз замони таъсиси худ ҳамеша ғояҳои «бовари ва нафъи мутақобила, баробарӣ, машварат, эҳтиром ба гуногунии тамаддунҳо ва талош барои рушди муштарак»-ро роҳбарӣ менамояд. Ин ташкилот аллакай намунаи дурахшони бунёди муносибатҳои навъи нави байналмилалӣ ва пешбурди ҳамкориҳои минтақавӣ дар арсаи ҷаҳонӣ гардид ва ҳамчун пул ва пайванде, ки одамонро ба ҳам мепайвандад ва ба ҳамдигарфаҳмӣ мусоидат мекунад, ВАО ва марказҳои таҳлилӣ дар табодули таҷриба ва расидан ба тавофуқ байни кишварҳои СҲШ нақши муҳим доранд.
Дар кори ин ҳамоиш дар қатори дигар намояндагони ВАО ва марказҳои таҳлилии илмии Тоҷикистон ноиби президенти АМИТ Саломиён Муҳаммадовуд ва мудири шӯъбаи равобити илмии АМИТ Мирвайсов Маъмурҷон иштирок доштанд.
Зимни суханронии ифтитоҳӣ дар қисмати пленарии чорабинӣ ноиби президенти НАСТ профессор Саломиён М. яке аз самтҳои асосии фаъолияти СҲШ – ҳамкориҳои башардӯстона ва илмиро, ки ба таҳкими робитаҳои фарҳангӣ, илмӣ, маориф ва башардӯстона байни кишварҳои узв равона шудааст, қайд намуд. Барои Тоҷикистон, ки дорои мероси ғании фарҳангӣ ва манобеъи маънавӣ мебошад, ин ҳамкорӣ имкониятҳои нав мекушояд:
- таҳкими мубодилаи фарҳангӣ ва маърифатӣ;
- иштирок дар лоиҳаҳои тадқиқотӣ;
- рушди забоншиносӣ ва тадқиқотӣ.
Мирвайсов Маъмурҷон дар ҷаласаи гурӯҳи коршиносони марказҳои таҳлилии кишварҳои узви СҲШ дипломатияи илмиро омили асосии таҳким ва тавсеаи ҳамкориҳои кишварҳои узв арзёбӣ кард. Дар рафти вохӯрӣ ва чорабиниҳои марбута бо намояндагони ҷомеаи илмии кишварҳои хориҷи наздик ва дур робитаҳои нав роҳандозӣ гардиданд.
Имрӯз дар доираи сафари давлатии Президенти Муғулистон Ухнаагийн Хурэлсух ба Ҷумҳурии Тоҷикистон ва пас аз мулоқоту музокироти сатҳи олӣ Ёддошти тафоҳум оид ба ҳамкории илмӣ ва технологияҳо миёни Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон ва Академияи илмҳои Муғулистон ба имзо расонида шуд.
Имрӯз, 21 июл дар толори Китобхонаи миллии Тоҷикистон ҷаласаи 4- уми комиссияи Тоҷикистон ва Хитой оид ба ҳамкории илмӣ ва техникӣ бо иштироки президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, академик Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт ва муовини Вазири илм ва технологияҳои Ҷумҳурии Халқии Хитой Чен Жиачанг ва олимону муҳақиқони самтҳои гуногуни илмии тарафайн баргузор гардид.
Ба кори ҷаласа президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, академик Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт ҳусни оғоз бахшида иброз дошт, ки мулоқоти имрӯза на танҳо идомаи ҳамкориҳои судманди мо, балки як қадами муҳим дар самти таҳкими шарикии стратегии Тоҷикистон ва Ҷумҳурии Мардумии Чин дар соҳаи илм, технология ва инноватсия мебошад.
Таъкид гардид, ки Ҷумҳурии Мардумии Чин яке аз аввалин кишварҳое буд, ки беш аз 30 сол пеш Истиқлолияти давлатии Тоҷикистонро ба расмият шинохт ва дар моҳи марти соли 1992 миёни кишварҳо расман равобити дипломатӣ барқарор шуд. Тайи солҳои барқарории муносибатҳои дипломатӣ беш аз 200 созишномаи байнисоҳавӣ ба имзо расид, ки ҷанбаҳои гуногунҷанбаи муносибатҳои дуҷонибаи Тоҷикистону Чин, аз ҷумла дар соҳаи илму техникаро дар бар мегиранд.
Гуфта шуд, ки Ёддошти тафоҳум байни Вазорати илм ва технологияи Чин ва Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, ки 31 августи соли 2017 ба имзо расида буд, инчунин протоколҳои ҷаласаҳои комиссияи байниидоравӣ, ки заминаи формати шарикии устувор ва системавиро гузоштанд, барои рушди минбаъдаи ҳамкорӣ аҳамияти хоса доштанд.
Зикр шуд, ки Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон ҳамчун мақоми пешбари ҳамоҳангсози соҳаи илм сиёсати давлатиро дар соҳаи илм ва техника тибқи стратегия ва барномаҳои дарозмуддат амалӣ менамояд. То имрӯз дар кишвар зиёда аз 20 самти афзалиятноки илмӣ, аз ҷумла: идоракунии устувори табиат ва ҳифзи муҳити зист, биотехнология ва фармасевтика, амнияти энергетикӣ ва захираҳои об, табдили рақамӣ, аз ҷумла зеҳни сунъӣ ва технологияҳои геоинформатсионӣ, нигахдории тандурустӣ ва тадқиқоти биотиббӣ муайян карда шудааст.
Дар идома муовини Вазири илм ва технологияҳои Ҷумҳурии Халқии Хитой Чен Жиачанг аз ҳамкориҳои илмии вусъатбахши муассисаҳои илмии Тоҷикистон ва Хитой изҳори қаноатмандӣ намуда, доир ба дурнамои рушди ҳамкориҳои илмӣ дар оянда андешаҳои худро иброз дошт. Зикр дошт, ки мо бояд ҳамкориҳои худро дар сатҳи сифатан нав ба роҳ монда, дар самти илмҳои дақиқ ва риёзӣ иқдомҳои наҷибро роҳандозӣ намоем, то дар ин самт ба дастовардҳои арзишманд ноил гардем.
Инчнунин, дар ҷаласа президенти Академияи илмҳои кишоварзӣ Салимзода Амонулло Файзулло, ноиби президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон Амонзода Илҳом Темур, сардори Раёсати байналмилалии Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон Қурбонов Қобилҷон, узви вобастаи АМИТ Саидов Абдусатор ва аз ҷониби Чин як зумра аз олимон доир ба самтҳои афзалиятноки соҳаи илми тарафайн фикру андешаҳои худро баён доштанд.
Дар анҷоми ҷаласа байни Вазорати илм ва технологияи Чин ва Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон Ёддошти тафоҳум дар шакли сифатан нав ба имзо расонида шуд.
Имрӯз, 21 июл дар толори Раёсати Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон бо мақсади иҷрои дастуру супоришҳои Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон аз маҷлиси васеи Кумитаи иҷроияи марказии Ҳизби Халқии Демократии Тоҷикистон машварати корӣ баргузор гардид.
Дар машварат президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, академик Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт он дастуру супоришҳое, ки дар маҷлиси васеи Кумитаи иҷроияи марказии Ҳизби Халқии Демократии Тоҷикистон Раиси Ҳизби Халқии Демократии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ба кумитаҳои иҷроияи ҳизб вогузоштанд ба саҳми олимон расониданд.
Таъкид гардид, ки Раиси Ҳизби Халқии Демократии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар суханронии хеш ба кумитаҳои иҷроияи ҳизб дастур доданд, ки фаъолиятро дар самти густариш бахшидани худшиносиву худогоҳии миллӣ, ҳисси ватандӯстиву ватандории мардум, баланд бардоштани маърифати сиёсиву ҳуқуқии аҳолии кишвар, бахусус, наврасону ҷавонон тақвият бахшанд.
Раиси Ҳизби Халқии Демократии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон изҳор доштанд, ки шахсони масъул манфиатҳои миллию давлатиро мунтазам ҳимоя намуда, кор бо мардумро тавре ба роҳ монанд, ки ҳар як шаҳрванди кишвар худро дар раванди давлатдорӣ масъул ҳисобад, моҳият ва ҳадафи хатарҳоеро, ки ба давлатдории мо ва истиқлолу озодии он таҳдид мекунанд, амиқ дарк намояд ва вазифаи худро дар татбиқи ҳадафҳои давлат ва ҳукумати кишвар мустақилона муайяну мушаххас карда тавонад.
Гуфта шуд, ки Раиси Ҳизби Халқии Демократии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар анҷоми маҷлис бори дигар иброз доштанд, ки дар шароити имрӯзаи Тоҷикистони озоду соҳибистиқлол, ки бо мардуми ватандӯсти он бо қадамҳои устувор ва дилу нияти нек ба суи пешрафту шукуфоӣ ҳаракат менамоянд, ҳамаи роҳбарону масъулини ҳизбро лозим аст, ки тамоми қувва ва маҳорату истеъдоди аъзоёнашро барои тавсеа ва тақвият бахшидани ваҳдати миллӣ, суботи сиёсӣ ва амният, волоияти қонун, муборизаи беамон бар зидди коррупсия ва гардиши ғайриқонунии маводи мухаддир, таъмини рушди устувори кишвар бо истифодаи васеъ аз дастовардҳои илмию технологии муосир сафарбар намояд.
Дар анҷоми машварат президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, академик Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт аз олимони кишвар даъват ба амал оварданд, ки ин дастуру супоришҳои Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмонро сармашқи кори худ намуда барои амалисозии онҳо тамоми кушишҳоро ба харҷ диҳанд.
18 июл дар толори Институти таърих, бостоншиносӣ ва мардумшиносии ба номи Аҳмади Дониш-и Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон мизи мудаввари илмӣ таҳти унвони “Ҷойгоҳи Хатлон дар тамаддуни умумибашарӣ” баргузор гардид. Чорабинӣ ба муносибати шомил гардидани 11 ёдгории таърихию фарҳангии минтақаи “Хуттали Қадим” ба Феҳристи мероси ҷаҳонии ЮНЕСКО баргузор шуда, дар он доираи васеи олимону муҳаққиқон, намояндагони ниҳодҳои давлатӣ, созмонҳои илмӣ ва фарҳангӣ, инчунин васоити ахбори омма ширкат варзиданд.
Мизи мудаввар бо сухани ифтитоҳии ноиби президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, профессор М. Саломиён оғоз ёфт. Сипас, як қатор маърӯзаҳои илмии сатҳи баланд дар мавзӯъҳои марбут ба таъриху фарҳанги Хатлон ва номинаи “Хуттали Қадим” ироа гардиданд. Аз ҷумла, академик Ю. Яқубов роҷеъ ба нақши ёдгориҳои пешниҳодшуда дар таърихи халқи тоҷик, доктори илми таърих А. Раҷабов оид ба Хуттал ва хуталиён дар сарчашмаҳои хаттӣ, номзади илми таърих А.Қ. Шарифзода перомуни пажӯҳишҳои хориҷӣ дар бораи Ҳулбук, доктори илмҳои таърих Бобоев Х.Б. приромуни нуҷум дар таъриху фарҳаги Хатлон ва Т.Г. Филимонова доир ба раванди омодасозии номинаи “Хуттали Қадим” ва дигарон суханронӣ ва андешаронӣ намуданд намуданд.
Дар ҷараёни чорабинӣ мавзӯъҳои аҳамияти таърихию фарҳангии маҷмааҳои археологии Хатлон, ҷараёни номгузорӣ ва мураккабиҳои таҳияи номинаи “Хуттали Қадим”, зарурати ҳифз ва истифодаи устувори ёдгориҳо дар шароити муосир, нақши илмҳои дақиқ (нуҷум, математика ва муҳандисӣ) дар рушди Хуттали асримиёнагӣ, саҳми ниҳодҳои илмӣ ва мутахассисони тоҷик дар муаррифии мероси миллӣ дар сатҳи байналмилалӣ мавриди баррасӣ қарор гирифтанд.
Ёдгориҳои "Хуттали Қадим" рӯзи 12 июли соли 2025 дар иҷлоси 47-уми Кумитаи мероси ҷаҳонии ЮНЕСКО, ки дар шаҳри Париж баргузор гардид, расман ба Феҳристи мероси ҷаҳонии ЮНЕСКО шомил гардиданд. Ин номина панҷумин мавзеъ аз Ҷумҳурии Тоҷикистон мебошад, ки дорои мақоми мероси умумибашарӣ гардид.
Ба таркиби номина 11 ёдгории таърихию меъморӣ дохил мешаванд, ки дар ноҳияҳои Восеъ, Данғара, Ҷалолиддини Балхӣ, Фархор ва Ховалинг ҷойгиранд. Инҳо иборатанд аз: Қалъаи Ҳулбук (н. Восеъ), Шаҳристони Ҳулбук (н. Восеъ), Шаҳраки Манзаратепа (н. Восеъ), Дайри буддоии Аҷинатеппа (н. Вахш), Қалъаи Золи Зард (н. Данғара), Мақбараи Мавлоно Тоҷиддин (н. Данғара), Шаҳраки Ҳалевард (Кофирқалъа) (н. Ҷ. Балхӣ), Шаҳристони Золи Зар (н. Фархор), Корвонсаройи Тоҳир (н. Фархор), Шаҳртеппа (н. Фархор), Дайри буддоии Хишттеппа (н. Ховалинг)
Дар миёни онҳо, маҷмааи Қалъаи Ҳулбук ҳамчун маркази сиёсию маъмурии давлати Хуттали Қадим ва намунаи олии санъати меъмории асримиёнагӣ, мақоми хосаеро ишғол менамояд. Тибқи арзёбиҳои мутахассисони ЮНЕСКО, ёдгориҳои мазкур таҷассумгари фарҳанги гуногунҷанба ва дастовардҳои тамаддунии Хуттал мебошанд, ки дар масири Роҳи бузурги Абрешим нақши муҳими иртиботдиҳанда ва истеҳсолиро иҷро кардаанд.
Бояд хотирнишон намуд, ки таҳияи номинаи “Хуттали Қадим” аз соли 2023 оғоз гардида, бо талошҳои муштараки Комиссияи миллии Ҷумҳурии Тоҷикистон оид ба корҳои ЮНЕСКО, Вазорати фарҳанг, Институти таърих, бостоншиносӣ ва мардумшиносии ба номи А. Дониш, Осорхонаи миллии бостонии Тоҷикистон, мақомоти иҷроияи маҳаллии вилояти Хатлон ва дигар ниҳодҳои марбута амалӣ гардидааст. Ин раванди номгузорӣ бо дастгирии лоиҳаи байналмилалии “Central Asian Archaeological Landscapes” (CAAL) таҳия ва мураттаб шудааст.
Чорабинии мазкур қадами муҳим дар таҳкими худшиносии миллӣ, густариши робитаҳои илмии дохиливу хориҷӣ ва муаррифии арзишҳои фарҳангии халқи тоҷик дар арсаи ҷаҳонӣ ба ҳисоб меравад.
Иштирок дар маҷлиси васеи Кумитаи иҷроияи марказии Ҳизби Халқии Демократии Тоҷикистон 17.07.2025
17 июл дар шаҳри Душанбе Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, Пешвои миллат, Раиси Ҳизби Халқии Демократии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар маҷлиси васеи Кумитаи Иҷроияи Марказии Ҳизби Халқии Демократии Тоҷикистон иштирок ва суханронӣ намуданд.
Дар кори маҷлис масъалаи вусъат бахшидани фаъолияти ташкилоти ҳизбӣ барои истиқболи сазовори ҷашни 35-солагии истиқлоли давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон баррасӣ гардид.
Зимни суханронӣ Раиси ҳизб муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон таъкид намуданд, ки соли 2025 барои Тоҷикистон ва мардуми шарафманди он боз як соли муҳим ва аз лиҳози сиёсӣ соли таърихӣ ба ҳисоб меравад.
Таъкид гардид, ки дар оғози сол маъракаи муҳимми сиёсӣ - интихоботи вакилон ба Маҷлиси намояндагон ва маҷлисҳои маҳаллӣ дар сатҳи баланди ташкиливу сиёсӣ баргузор гардид. Сатҳу сифати баргузории ин чорабинӣ ва ширкати фаъолонаи мардум дар он бори дигар ташаккули фарҳанги сиёсӣ ва болоравии эҳсоси ватандӯстии шаҳрвандони кишварро равшан нишон дод.
Роҳбари давлат иброз доштанд, ки дар ин чорабинии сиёсӣ Ҳизби Халқии Демократии Тоҷикистон дар баробари дигар ҳизбҳои сиёсӣ фаъолона иштирок намуд.
Раиси ҳизб иброз доштанд, ки ҳизби мо аз рӯзҳои аввали таъсисёбӣ ба масъалаҳои сулҳу оромӣ, ваҳдати миллӣ ва ҷалб кардани аҳолӣ ба созандагиву бунёдкорӣ таваҷҷуҳи аввалиндараҷа зоҳир намуд. Дар ин раванд, барномаҳои зиёди илман асоснок ва воқеан амалишавандаи ба манфиатҳои давлатдории миллӣ ва мардуми кишвар созгорро таҳия, қабул ва муваффақона татбиқ гардид, ки натиҷаҳои то имрӯз бадастомада дар самтҳои суботи сиёсӣ дар кишвар ва рушди иҷтимоиву иқтисодии кишвар гувоҳи ҳақиқати ҳол мебошанд.
Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, Раиси Ҳизби Халқии Демократии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон иброз доштанд, ки масъалаи дар зеҳну шуури шаҳрвандон, хусусан, ҷавонон тарбия кардани ғояҳои сулҳу ваҳдати миллӣ бояд минбаъд низ дар маркази таваҷҷуҳи ҳизб ва сохторҳои маҳаллии он қарор дошта бошад.
Таъкид шуд, ки Ҳизби Халқии Демократии Тоҷикистон ҳамчун неруи пешбаранда дар рушди иҷтимоиву иқтисодии кишвар низ нақши калидӣ дошта, фаъолияти он дар татбиқи стратегияву барномаҳои давлатӣ ва баланд бардоштани сатҳи некуаҳволии мардум возеҳ эҳсос мешавад.
Муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон аз мушкилоти замони нав ва шиддати бесобиқа пайдо кардани равандҳои номатлуби сиёсиву низомӣ дар сайёра - мухолифату низоъҳо, яроқнокшавии бошитоб, “ҷанги сард”, тағйирёбии босуръати иқлим ва оқибатҳои ногувори он ёдовар шуда, изҳор доштанд, ки ин ҳолат аз ҳар яки мо барои ҳалли масъалаҳои пешомада масъулият ва муносибати ҷиддӣ талаб мекунад.
Имрӯз Ҳизби Халқии Демократии Тоҷикистон дар 7 ҳазору 336 сохтори давлатӣ, коргоҳу корхонаҳои саноатӣ ва ташкилоту муассисаҳо ташкилоти ибтидоӣ дорад, ки тавассути онҳо барномаҳои созанда амалӣ месозад.
Дар кори маҷлиси васеи Кумитаи Иҷроияи Марказӣ дар асоси Оинномаи Ҳизби Халқии Демократии Тоҷикистон низомномаҳои ҳизбӣ дар таҳрири нав тасдиқ гардид.
Дастгоҳи Кумитаи Иҷроияи Марказӣ ва сохторҳои он вазифадор гардиданд, ки фаъолияти ҳизбиро ба муқаррароти санадҳои мазкур мутобиқ намоянд.
Дар идомаи маҷлис аз ҷониби Раиси ҳизб муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон фаъолияти сохторҳои ҳизбӣ барои давраи сипаришуда ва вазифаҳо барои оянда мушаххас карда шуд.
Ба кумитаҳои иҷроияи ҳизб дастур дода шуд, ки фаъолиятро дар самти густариш бахшидани худшиносиву худогоҳии миллӣ, ҳисси ватандӯстиву ватандории мардум, баланд бардоштани маърифати сиёсиву ҳуқуқии аҳолии кишвар, бахусус, наврасону ҷавонон тақвият бахшанд.
Манфиатҳои миллию давлатиро мунтазам ҳимоя намуда, кор бо мардумро тавре ба роҳ монанд, ки ҳар як шаҳрванди кишвар худро дар раванди давлатдорӣ масъул ҳисобад, моҳият ва ҳадафи хатарҳоеро, ки ба давлатдории мо ва истиқлолу озодии он таҳдид мекунанд, амиқ дарк намояд ва вазифаи худро дар татбиқи ҳадафҳои давлат ва ҳукумати кишвар мустақилона муайяну мушаххас карда тавонад. Дар ҳамкории доимӣ бо мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатӣ, сохторҳои ҳифзи ҳуқуқ, кор бо ҷавонон ва варзиш, занон ва оила, дин ва танзими ҷашну маросим, маориф ва илм, тандурустӣ ва ҳифзи иҷтимоии аҳолӣ, фарҳанг, меҳнат, муҳоҷират ва шуғли аҳолӣ, кишоварзӣ ва мудофиа фаъолияти тарғиботиву ташвиқотиро дар деҳот ва маҳалҳои зисти аҳолӣ ба таври доимӣ ва фарогир ба роҳ монанд.
Ҳамзамон, ҳамаи ташкилоти ҳизбӣ вазифадор гардиданд, ки корҳои таблиғотиву ташвиқотиро дар самти амалигардонии ҳадафҳои барномавии Ҳизби Халқии Демократии Тоҷикистон вусъат бахшида, дар татбиқи Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон “Дар бораи тарбияи ватандӯстии шаҳрвандон” ҳамкории доимиву муштаракро бо тамоми субъектҳои тарбияи ватандӯстӣ барои таҳкими пояҳои давлатдории миллӣ тавассути ҳифзи манфиатҳои миллӣ ва боло бурдани эътимод ба низоми давлативу давлатдорӣ равона намоянд.
Раиси Ҳизби Халқии Демократии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон таъкид намуданд, ки масъулон дар баробари пешбурди корҳои тарғиботиву ташвиқотӣ, нақшаи корҳои созандагиву бунёдкорӣ таҳия гардида, баҳри таҷлили сазовори ҷашни 35-солагии истиқлоли давлатӣ бо ҷалби сокинон корҳои ободониро дар маҳалҳо вусъат бахшанд.
Баъди суханронии Раиси ҳизб Неъматзода Дилрабо - мудири бахши маркази таҳлил ва иттилооти Кумитаи Иҷроияи Марказии Ҳизби Халқии Демократии Тоҷикистон, Шоҳинзода Ансор - раиси Кумитаи иҷроияи Ҳизби Халқии Демократии Тоҷикистон дар ноҳияи Роштқалъа, Раҳимов Темур - ҷоизадори бозиҳои олимпӣ, Каримзода Мунира - сартабиби беморхонаи клиникии бемориҳои сироятии кӯдаконаи шаҳри Душанбе, Ҳофиззода Фарзона - мудири бахши кор бо занон ва оилаи шаҳри Бӯстон ва Саъдуллоев Диловар - омӯзгори фанни забони англисии муассисаи таҳсилоти миёнаи умумии №8-и ноҳияи Данғара суханронӣ намуданд.
Аз рӯйи масъалаҳои муҳокимагардида қарорҳои дахлдор қабул гардид.
Дар ҷамъбасти кори Маҷлиси васеи Кумитаи Иҷроияи Марказии Ҳизби Халқии Демократии Тоҷикистон Раиси ҳизб муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон иброз доштанд, ки дар шароити имрӯзаи Тоҷикистони озоду соҳибистиқлол, ки бо мардуми ватандӯсти он бо қадамҳои устувор ва дилу нияти нек ба суи пешрафту шукуфоӣ ҳаракат менамоянд, ҳамаи роҳбарону масъулини ҳизбро лозим аст, ки тамоми қувва ва маҳорату истеъдоди аъзоёнашро барои тавсеа ва тақвият бахшидани ваҳдати миллӣ, суботи сиёсӣ ва амният, волоияти қонун, муборизаи беамон бар зидди коррупсия ва гардиши ғайриқонунии маводи мухаддир, таъмини рушди устувори кишвар бо истифодаи васеъ аз дастовардҳои илмию технологии муосир сафарбар намояд.