“Парчами миллӣбарои мардуми тоҷик рамзи ватандорӣ, сарбаландӣ ва шуҷоату мардонагӣбуда, халқи мо аз замонҳои қадим ба он ҳамчун василаи муттаҳидкунанда арҷ мегузорад”.
Эмомалӣ РАҲМОН
Мусаллам аст, ки инсоният дар ҳамаи давраҳои таърихӣ вобаста ба вазъу ҳолатҳои мухталиф ва печида барои ифодаи ҳадафҳои дар пеш гузоштаи худ рамзҳои мухталифро эҷод намудааст. Парчами миллӣ низ барои ҳар як давлату миллат, яке аз муқаддасоти миллӣ маҳсуб ёфта, ҳамзамон таърихи пайдоиши худро дорад. Имрӯз ҳеҷ як давлатро бе парчами миллиаш тасаввур ва фарқ карда наметавонем. Зеро парчам ҳамчун рамзи гӯёи истиқлол ва мустақилу пойдор будани давлатро ифода менамояд.
Дар ибтидои пайдоиши худ парчам пештару бештар ҳамчун рамзи нерую қудрат ва тавоноию шуҷоат, лашкаркашию кишваркушоӣ пазируфта шудааст. Таърихи инсоният исбот кардааст, ки дар вақти ба вуқуъ пайвастани ҷангу низоъҳо ҳар як лашкар парчами афрохтаи худро доштааст. Бо мақсади дар сафи пеши майдони набард ва ҳарбу зарб қарор доштани ҷанговарон сипоҳии далеру шуҷоъ ва ё худ неруманде ба ҳайси пешвои асосӣ, парчамбардор ё худ парчамдор номида мешуд.
Аз нигоҳи дигар, зарурати таърихӣ кулли инсонҳои рӯйи оламро водор кардааст, ки барои барқарор намудани хотира ё кору пайкори мондагори худ ҳатман рамзеро истифода намояд. Яъне, рамзҳо як навъ ифодагари орзуву омол ва рози ниҳони сарнавишти қавму қабила, нажод ва миллату давлатҳо ба ҳисоб мераванд.
Бояд қайд кард, ки мазмуни рангҳои Парчами миллии мо тоҷикон аслан гирем аз китоби муқаддаси “Авесто” сарчашма мегирад. Ранги сурхи парчам рамзи офтоб, ғалаба ва музаффарият, ранги сафед рамзи покии маънавии мардум, барф ва кӯҳҳои сарбаланди кишвар аст, ки 93 фоизи сарзамини ҷумҳуриро ташкил менамояд. Ҳамзамон ранги сабз нишонаи Наврӯзи оламафрӯзи Тоҷикистони соҳибистиқлол мебошад.
Парчами давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон матои росткунҷаест, ки дар рӯйи он се рахи рангаи ба таври уфуқӣ ҷой гирифта кашида шудааст: рахи боло ранги сурх дошта, паҳнои он ба рахи сабзи поён баробар мебошад, рахи сафеди мобайнӣ якуним баробари паҳнои яке аз рахҳои ранга аст. Дар рӯйи рахи сафед, аз ҷойи чӯбдаста дар мобайни парчам бо зарҳал рамзи тоҷ тасдиқ шуда ва дар болои он ҳафт ситора дар шакли нимдоира тасвир ёфтаанд.
Президенти мамлакат Ҷаноби Олӣ муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ба нишони эҳтирому садоқат ба Парчами миллиамон бо Фармони худ аз санаи 20-уми ноябри соли 2009 рўзи 24-уми ноябрро ҳамчун «Рӯзи Парчами давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон» эълон намуда буданд, ки аз он вақт инҷониб ҳамасола ин рӯз ҳамчун рамзи давлату давлатдорӣ дар сатҳи баланди ташкилӣ ва ифтихору сарбаландӣ аз доштани чунин Парчами миллӣ ботантана таҷлил мегардад.
Хулоса, дар бораи пайдоиши парчаму парчамдорӣ суханҳои зиёде мавҷуданд. Муҳиммаш он аст, ки меҳру муҳаббат ва арҷ гузоштан ба Парчами миллӣ бояд дар қалби ҳар як фарди бонангу номус ҳамеша ва ҷовидона маъво дошта бошад ва ҳамзамон ӯро бо ифтихор аз давлату давлатдорӣ, таҳкими истиқлолияти миллӣ ва инчунин ҳифзи дастовардҳои он ҳидоят намояд. Яъне, эҳтиром ба ин муқаддасоти миллӣ бояд ҳамчун рисолати таърихӣ, қарзи фарзандии ҳар як фарди ҷомеа бошад.
Шоири халқии Тоҷикистон Озар Салим гуфтааст:
Дирафши Коваи оҳангарӣ, эй Парчами миллӣ,
Намои эътиқоду боварӣ, эй Парчами миллӣ!
Файзали ҲАКИМОВ, - ходими калони илмии Институти зоология ва паразитологияи АМИТ
Ҳамасола дар ҷумҳурӣ 24 ноябр Рӯзи Парчами давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳамчун рамзи соҳибистиқлолӣ, соҳибдавлатӣ ва рамзи ҳастии миллат бо шукуҳу шаҳомоти хоса таҷлил мегардад.
Имрӯз (18.11.2024) ба ин муносибат бо ташаббуси Раёсати Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон дар толори Институти математикаи ба номи А.Ҷураеви Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон бо иштироки президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт роҳбарони институт ва сохторҳои гуногуни академия мизи мудаввар баргузор гардид.
Президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт дар суханронии хеш изҳор дошт, ки Парчами давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар баробари Конститутсия, Нишон ва Суруди миллӣ рамзи муқаддаси давлат ва нишонаи соҳибихтиёрии давлату миллат дониста шуда, дар мақоми худ равшангари таърих, сарнавишти миллату давлат, инъикосгари фарҳангу тамаддун ва орзуву ормони мардум маҳсуб меёбад.
Таъкид гардид, ки Парчами давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар замони соҳибистиқлолии кишвар бо шарофати сиёсати оқилонаи Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ-Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон чун рамзи давлату давлатдорӣ, нангу номуси миллӣ, ҳаёти осоишта, бахту иқболи нек ва умед ба ояндаи шукуфон шинохта шуда, зери ливои худ аҳли ҷомеаро муттаҳид сохтааст. Тавре Пешвои муаззами миллат таъкид кардаанд: “Парчами давлатӣ барои мо - тоҷикон нишонаи бақои давлат, ваҳдату ягонагӣ, ҳувияти миллӣ ва беҳтарин василаи тарбияи наврасону ҷавонон дар рӯҳияи ифтихор аз давлатдории миллӣ ва ҳифзи арзишҳои таъриху фарҳанги халқамон мебошад”.
Аз ин рӯ, эҳтиром ва арҷ гузоштан ба парчам маънои эҳтирому арҷгузорӣ ба арзишҳои деринаи таърихӣ ва фарҳангиву маънавии миллӣ ва гузашта аз ин, эҳтироми миллат ва давлату давлатдорӣ мебошад.
Имрӯз (18.11.2024) китоби «Имрӯзи фарҳанги тоҷик» - дастовези навини фарҳангшиноси зиндаёд С.Х.Раҳимов мебошад. Аз рӯйи мундариҷа он мақолаҳои ҷудогонаи илмии муаллифро, ки ба масоили актуалии фарҳанг ва ҳунари тоҷик бахшида шудаанд, фаро мегирад.
Нахуст дар оғози семинари илмӣ-амалӣ директори Иниститути фалсафа, сиёсатшиносӣ ва ҳуқуқи ба номи А. Баҳоваддинови АМИТ профессор Нозим Маҳмадизода сухан карда, изҳор дошт, ки китоби тозанашри профессори зиндаёд Саъдулло Раҳимов дар инъикос ва баррасии фарҳанги дирӯзу имрӯзи миллати тоҷик арзишманд буда, С. Раҳимов тавонистааст, ки дар китоби хеш арзишҳои мероси гузаштаву имрӯзаи фарҳанги миллиро дар шинохти нав таҳқиқу бозгӯӣ кунад.
Ҳамзамон, мавсуф изҳор дошт, ки бавижа, аз рӯйи сохтор ва тамоилгирии мавзуи мақолаҳо муаллиф китобро дар се боб ба танзим медарорад. Дар боби аввал мафҳуми истиқлол ва фарҳанг, истиқлол – тафаккури нав, диди нав, нақши фарҳанги бадеӣ дар тарғиби идеяҳои истиқлол, фарҳанги муосири тоҷик: муваффақиятҳо ва мушкилоти ҷойдошта, фарҳанг ва вазъи фалсафаи зебоишинохтии мардум – масолили баррасишаванда ба ҳисоб мераванд
Дар боби дуюм, маълумот дар бораи таърихи пайдоиш, марҳилаҳои ташаккул ва таҳаввули ҷашнҳои миллӣ: Сада, Наврӯз ва Меҳргон дар ҷомеаи муосирдода шудааст.
Масоили калидии боби сеюми китобро вазъи рушди ҳунари тоҷик дар замони истиқлол ва муаррифи чеҳраҳои ҳунарофар, ки таблиғгари арзишҳои миллӣ мебошанд, фаро мегиранд.
Инчунин, мудири шуъбаи Фалсафаи фарҳанги ИФСҲ-и АМИТ профессор Самиев Бобоҷон дар навбати худ қайд кард, ки китоби мазкур аз чанд ҷиҳат дорои арзиши баланди илмӣ-назарӣ ва амалӣ аст:
- аввалан, маводи фарогирандаи китоб инъикоскунандаи тафаккури таҳлилии муаллиф ба ҳисоб меравад. Бинобар ин, мутолиа ва шинос шудан ба мазмуни он хонандаро доир ба тамоилгирии масоили фарҳангӣ ва дурнамои рушди ҳунари тоҷик ба майдони баҳс мекашад;
- дуюм, дар шакли як маҷмуа ба нашр расонидани мақолаҳо муайянкунандаи консепсияи илмии муаллиф дар мавриди фаҳмиш ва таҳқиқи тамоилгирии масоили муосири фарҳанг ва ҳунари тоҷик ба ҳисоб меравад;
- сеюм, муаллиф дар баррасӣ ва ҳалли масоили муосири фарҳанг ва ҳунари тоҷик, ки худ бевосита мутахассиси ин соҳа маҳсуб меёбад, андешаҳоро дар пояи ақл бар кашида, ба мантиқи баён, методологияи таҳқиқи масъала, аҳамияти хосса медиҳад. Аз муваффақиятҳо ва дастовардҳои соҳа ошкоро сухан мегӯяд, аз онҳо пазироӣ менамояд. Дар баробари ин, кушидааст, ки камбудиҳои соҳаро рӯйирост ошкор сохта, барои рафъи онҳо роҳу усулҳои мушаххасро пешниҳод намояд.
Махсусан, дар мавзуи «Истиқлол диди нав ва тафаккури нав аст» - муаллиф диди навро чунин ташреҳ медиҳад: диди нав зодаи Истиқлоли мову шумо аст. Диди нав – ин шинохтани масъулият пеши худу таърих ва пеши наслҳои оянда аст. Диди нав ин дарки он аст, ки ҳар фард ва ҷомеа дарк ва шууран донистааст, ки ӯ соҳиби истиқлол аст.
Инчунин, аз мазмуни мақолаи мазкур метавон якчанд андешаҳои шахсии муаллифро, ки аз бедории фикрӣ ва зеҳнияти касбии ӯ далолат мекунанд, ҷудо намуд:
1) назари тозаи муаллиф ба чунин шакл ифода меёбад, ки «Истиқлоли кишвар пеш аз ҳама истиқлоли шахс ҳам будааст». Манзур аз баёни андеша он аст, ки ҳар фард ҳуқуқи комил дорад, ки нисбати ҳар чизе, ки мехоҳад андешаи худро дошта бошад ва онро озодона ба ҷомеа арза кунад;
2) муаллиф тамоилгирии фарҳанги давраи истиқлоли тоҷикро бо замонҳои қаблӣ, махсусан давраи шуравӣ муқоиса карда, чаҳор ҷанбаи муҳимми онро бо далелҳои муътамад мушаххас менамояд.
Дар китоби С. Раҳимов бештар муқоисаи фарҳанги замони Шӯравӣ ва Истиқлол мавриди таҳлилу қиёс қарор гирифтааст, аз ҷумла, муаллифи китоб қайд кардааст, ки замони Шӯравӣ фарҳанги тоҷикон тобеияти идеологияи коммунистиро бар дӯш дошт ва аз ин хотир вай ба мероси ба истилоҳ пролетарӣтавҷҷуҳи бештар зоҳир мекард. Ба фарҳанги миллӣ, ки дар асл падидаи яклухту мукаммали иҷтимоӣ буд, камтар кор дошт. Балки иделогияи номбурда фарҳанги миллатҳоро ба ду бахш ҷудо карда, якеро пролетарӣ ва дигариро ҳамчун фарҳанги синфи истисморкунанда муаррифӣ мекард. Дар натиҷа ягонагии як фарҳанг халалдор мегашт, дар дохили он зиддият ба вуҷуд меовард. Бахусус, чун давлати Шӯравӣ давлати атеистӣ буд, аз мероси динӣ, ки дар зарфияти он арзишҳои волои инсондустӣ низ ҳифзу тараннум мегардид, (ба мисли назми беҳамто ва оламгири сӯфиён: Аттори Нишопурӣ, Ҷалолиддини Балхӣ ва амсоли онҳо), атеизми давлатӣ аз ин гуна мерос ҳазар мекард, ба таблиғу шинохти он монеа эҷод мекард.
- ҷанбаи дуюм, замони Шӯравӣ баъзан барои гузаронидани суннатҳои замони тоисломӣ низ ба мисли ҷашни Наврӯз шубҳа мегузошт. Ҷашни солгарди ба истилоҳ «салладорон» (истилоҳи идеологҳои шӯравӣ) ба мисли устод Рӯдакӣ, ибни Сино, Ҳофиз, Ҷомӣ ва дигаронро мебояд зимомдорони Ҷумҳурии Тоҷикистон бо роҳбарони КМ КПСС ё ба истилоҳ бо Москав мувофиқа мекарданд;
- ҷанбаи сеюм:истиқлол ҳамин муамморо аз байн бардошт ва моли фарҳанги миллиро дар раванди ягонаи таърихӣ дида, ба арзишҳои он аз дидгоҳи таърих ва меъёру арзишҳои умумибашарии гуманистӣ баҳо дод;
- ҷанбаи чаҳорум: халқи тоҷик, новобаста аз фишорҳои сахту бераҳмонаи сиёсӣ ва идеологӣ, дар фазои маҳал ва хусусан хонаводагӣ, яъне бештар дар фазои ғайрирасмӣ, суннатҳои арзишноки ниёгонро ҳифз кардааст. Маҳз ҳамин нерӯи ҳифзгароии арзишҳо ва анъаноту русум аз ҷониби мардум имкон дод, ки дар муддати хеле кӯтоҳ фарҳанги тоҷик дар давраи истиқлол бо тамоми яклухтӣ ва тавъамиаш дубора эҳё гардад.
Дар идомаи семинари илмӣ-амалӣ донишварони соҳибтахассус, аз ҷумла С. Ҷонбобоев, С. Ҳақдодов, Н. Яздонӣ оид ба шахсият ва фаъолияти гуногунҷанбаи фарҳангшиноси саршиноси кишвар С. Раҳимов сухан карда, ироа доштанд, ки устоди зиндаёд донишманди фарҳехта, соҳибмактабу боҷасорат, соҳиби тафаккури таҳлилӣ ва андешаи интиқодӣ буданд.
Қасос намегрифтанд, вале танқидашон беғаразона ва ба манфиати рафъи мушкилаҳои ҷойдошта, дар фазои фарҳангии ҷомеаи тоҷик будааст.
Ба ифтихори Рӯзи Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон дар деҳаи Порвени Ҷамоати деҳоти Ворӯи шаҳри Панҷакент бинои нави муассисаи таҳсилоти миёнаи умумии № 70 мавриди истифода қарор дода шуд.
Ба ин муносибат дар саҳни таълимгоҳ бо иштироки намояндаи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт, муовини вазири маориф ва илми Ҷумҳурии Тоҷикистон Дилшод Сафарзода, сардори раёсати маорифи вилояти Суғд Мадина Набизода, раиси шаҳр Абдухолиқ Холиқзода, омӯзгорон,сокинони деҳа ҷамъомад баргузор шуд.
Президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт ҳозиринро ба муносибати Рӯзи Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон шодбош гуфта, таъкид дошт, ки ин бинои замонавии муассисаи таълимӣ, ки дар муддати се моҳ бо сифати хуб, шароити замонавии таълим, гармидиҳии мутамарказ бо ҷалби беш аз чор миллион сомонӣ маблағҳои буҷети вилояти Суғд аз ҷониби бинокорони ширкати сохтмонии “СУ- 3” сохта шуд, далели боризи ғамхорӣ ва таваҷҷӯҳи пайвастаи Пешвои муаззами миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ба рушди маориф ва ояндаи насли ҷавон аст.
Иттилоъ дод шуд, ки ба муассиса як маҷмӯъ компютер ҳамчун тӯҳфаи Пешвои муаззами миллат, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон тақдим карда шуд.
Бинои нави муассисаи таълимӣ дорои 12 синфхона ва ҳуҷраҳои маъмурӣ буда, дар он 320 нафар дар ду баст ба таълим фаро гирифта мешаванд.
Дар Маркази омӯзиши пиряхҳои Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон конфронси илмӣ дар мавзуи Нақши Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон дар ҳалли масъалаҳои обу иқлими сайёра доир гардид.
Конфронсро бо сухани муқаддимавӣ директори Марказ Шерализода Назриало Шералӣ ифтитоҳ намуда, дар мавзуи “Пешвои миллат Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Эмомалӣ Раҳмон: аз эҳёи давлатдории миллӣ то ҳалли мушкилоти глобалии ҷаҳони муосир” маърӯза намуданд.
Сипас, ходимони илмӣ дар мавзуҳои нақшаи сессияи 16 - уми Шурои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, баланд бардоштани нақши занону бонувон дар ҷомеъа, рушди илму маориф ва ташаббусҳои ҷаҳонии Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон дар масъалаи об, пиряхҳо, тағйирёбии иқлим ва дигар масъалаҳои сатҳи ҷаҳонӣ, ки муаллифи бевоситаи онҳо Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ - Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Эмомалӣ Раҳмон мебошанд баромад намуданд.
Сипас, ба ғолибони озмуни ҷумҳуриявии “Пешвои миллат Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон - бунёдгузори дипломатияи об” натиҷагирӣ гардида, ғолибон бо Сипоснома ва тӯҳфаҳои хотиравӣ сарфароз гардонида шуданд.
“ХИРАДМАНДОН” ДАР ОЗМУНИ НОҲИЯВИИ “БЕҲТАРИН КУМИТАИ ИҶРОИЯИ ИБТИДОӢ” САЗОВОРИ ҶОИ АВВАЛ ГАРДИД
Имрӯз (15.11.2024) дар арафаи таҷлили Рӯзи Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон бо ташаббуси Кумитаи иҷроияи Ҳизби Халқии Демократии Тоҷикистон дар шаҳри Душанбе ҳамоиши тантанавии ҳизбии пойтахт бахшида ба “Рӯзи Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон” таҳти унвони “Эмомалӣ Раҳмон – меъмори давлатдории навини тоҷикон” баргузор гардид. Дар ин ҳамоиш роҳбарони кумита ва марказҳои ҳизбӣ ва аъзоёни Ҳизби Халқии Демократии Тоҷикистон иштирок намуданд.
Бояд гуфт, ки чандест бо ташаббуси Кумитаи иҷроияи Ҳизби Халқии Демократии Тоҷикистон дар ноҳияи Шоҳмансур байни кумита ва ташкилотҳои Ҳизби Халқии Демократӣ дар вазорату идораҳои давлатӣ озмуни ноҳиявии “Беҳтарин Кумитаи иҷроияи ибтидоӣ” эълон гардида буд. Имрӯз дар арафаи таҷлили “Рӯзи Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон” озмуни мазкур ҷамъбаст гардид.
Ёдовар мешавем, ки дар озмуни мазкур КИИ “Хирадмандон”- и ҲХДТ дар Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон барои таблиғу ташвиқи ғояҳои созандаи Ҳизби Халқии Демократии Тоҷикистон, баланд бардоштани мақоми ҳизб дар ҷомеа ва иштироки фаъолона дар чорабиниҳои ҳизбӣ бахшида ба 30- солагии Рӯзи таъсисёбии Ҳизби Халқии Демократии Тоҷикистон бо ҷойи аввал сарфароз гардонида шуд.
Воқеан ҳам бо ҳидоятҳои Раиси муаззами Ҳизби Халқии Демократии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон фаъолияти КИИ “Хирадмандон”- и ҲХДТ дар Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон зери роҳбарии президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт дар таблиғу ташвиқи ғояҳои созандаи Ҳизби Халқии Демократии Тоҷикистон нақши муассирро мебозад.
Иштирок ва суханронии директори Институти омузиши масъалаҳои давлатҳои Осиё ва Аврупои АМИТ, доктори илмҳои фалсафа Ҳайдарзода Рустам Ҷӯра ва муовини директори Институт Хоҷаев Ҳикматулло дар Ҳамоиши илмӣ-сиёсӣ бахшида ба Рузи Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон ва 32 -умин солгарди навбатии Иҷлосияи XVI Шурои олии Ҷумҳурии Тоҷикистон.
Ин чорабинӣ дар санаи 14 ноябри 2024 бо ибтикори Мақомоти иҷроияи Ҳокимияти давлатии ноҳияи Фирдавсии шаҳри Душанбе ва бо иштироки муовини Раиси ноҳия Шукурзода Саодат Нусратулло ташкил гардид.
Ҳайдарзода Р.Ҷ. дар мавзуи “Нақши Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Эмомалӣ Раҳмон дар ташаккул ва таҳкими давлатдории миллӣ” маърузаи илмӣ намуд.
13 ноябри соли равон бо ташаббуси Кумитаи иҷроияи ибтидоии “Хирадмандон” – и Ҳизби Халқии Демократии Тоҷикистон дар Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон Ҳамоиши ҳизбӣ бахшида ба “Рӯзи Президент” ва “Иҷлосияи тақдирсоз” Иҷлосияи 16 – уми Шурои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон таҳти унвони “Президент кафили сулҳу осоиштагӣ дар кишвар” дар толори маҷлисии Институти астрофизикаи Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон баргузор гашт.
Дар баргузории ҳамоиш намоянда аз Дастгоҳи марказии Ҳизби Халқии Демократии Тоҷикистон Ширинбекзода Садриддин, Раиси Кумитаи иҷроияи ҲХДТ дар ноҳияи Шоҳмансур Каримзода Нилуфар, муовини раиси Кумитаи иҷроияи ибтидоии “Хирадмандон” Ширин Қурбонова, директори Институти омӯзиши масъалаҳои Осиё ва Аврупои АМИТ Рустам Ҳайдарзода иштирок ва суханронӣ намуданд.
Нахуст ба кори ҳамоиш раиси ташкилоти ибтидоии “Ахтарон” директори Институти астрафизикаи АМИТ Буризода Анвар ҳусни оғоз бахшида, меҳмононро ба ҷамъомадагони ҳамоиш шинос намуда, ба муносибати ин Рӯзи таърихӣ хайрамақдам гуфта, сухани муқаддимавиро ба намояндаи Дастгоҳи марказии Ҳизби Халқии Демократии Тоҷикистон Ширинбекзода Садриддин доданд.
Мавсуф зимни суханронии хеш иброз дошт, ки асоси сулҳу ваҳдат, оромию осоиштагӣ, пешравию муваффақиятҳои давлату миллатамон маҳз аз талошу заҳматҳои Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои миллат, Раиси муаззами Ҳизби Халқии Демократии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон маншаъ мегирад. Чуноне, ки мо шоҳиди он рӯзҳои нангину нохуш будем, чиқадар харобиҳову нокомиҳо ба сари мардуми тоҷик омад, ки дили садҳо модаронро дар ғаму андуҳи фарзандонашон хуншор ва садҳо кӯдаконро бепадар гардонида буд. Ин доғ дар дили онҳо абадан боқӣ монд. Аз рӯзи сари қудрат омадани Президенти маҳбубамон Эмомалӣ Раҳмон ба ҷанг хотима бахшида, оҳиста-оҳиста ба тамоми ободиҳову хушбахтиҳо омада расидем. Моро мебояд ба қадри ин сулҳу субот, оромию осоиштагӣ, ваҳдату ягонагӣ расида, дар пешрафти кори давлату миллатамон саҳмгузор бошем.
Дар идома Нилуфар Каримзода, Рустам Ҳайдарзода ва Ширин Қурбонова дар бораи ҷанги шаҳрвандии солҳои гузашта, беадолатиҳову нокомиҳои мухолифин ва ба харобазор табдил додани ватан, бераҳмона қатл намудани одамон, доғ мондан дар дили модарон, ятим намудани кӯдакон, аз байн бурдани шахсиятҳои шинохта суханронӣ намуданд. Таъкид гардид ки, ҳанӯз аз лаҳзаи ба сари ҳокимият омадани Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ба оқибатҳои ҷанги таҳмилии шаҳрвандӣ хотима бахшида шуд. Пас аз хотима бахшидани нооромиҳо сулҳу суботи комил ваҳдату ягонагӣ дар кишвар танинандоз гардида, бо ташаббус ва иқдомҳои ин абармарди сиёсат миллати тоҷик дар арсаи байналмилалӣ шинохта гардид.
12 ноябри соли равон президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт ҷиҳати густариш додани ҳамкориҳои илмӣ Сафири фавқулода ва мухтори Ҷумҳурии Туркия дар Ҷумҳурии Тоҷикистон Умут Аҷарро ба ҳузур пазируфт.
Дар мулоқот зикр гардид, ки аз соли 1995 инҷониб миёни Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ва Ҳукумати Ҷумҳурии Туркия Созишнома дар бораи ҳамкорӣ дар соҳаи илму техника ба тавсиб расидааст. Дар доираи ин созишнома ҳамкориҳои ниҳодҳои илмии Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон ва Ҷумҳурии Туркия ба роҳ монда шудаанд, ки то инҷониб дар ин самт корҳои муҳим ба сомон расонида шудаанд.
Зимни мулоқот ҷонибҳо доир ба гузаронидани таҳқиқотҳои илмӣ аз ҷониби олимони тарафайн дар соҳаи илмҳои дақиқ, тиб ва биологӣ, инчунин барои гузаронидани пажӯҳишҳои таҳқиқотӣ дар мавзеъҳои таърихӣ ба мувофиқа омаданд. Сипас, президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт таъкид дошт, ки гушаи омӯзиши фарҳанги Туркия дар Институти омӯзиши масъалаҳои давлатҳои Осиё ва Аврупои Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон бо дастгирии ТИКА ва Сафорати Туркия дар Тоҷикистон ташкил шудааст.
Дар доираи ин ҳамкориҳои илмӣ миёни Институти омӯзиши масъалаҳои давлатҳои Осиё ва Аврупои Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон бо муассисаҳои илмии Туркия хуб ба роҳ монда шудааст. Дар идома ҷонибҳо барои ҷудо намудани курсҳои бозомӯзӣ барои олимону коршиносон ва муҳақиқони ҷавони Академяи миллии илмҳои Тоҷикистон тавассути Раёсати туркҳои бурунмарзӣ ва ҷамоатҳои ҳампайванд ба мувофиқа омаданд. Инчунин барои баргузори намудани симпозиуми сатҳи байналмилалӣ миёни олимону коршиносони муассисаҳои илмии Тоҷикистон ва Туркия аз ҷониби тарафайн ба нақша гирифта шуд.
