Август 31, 2024 14:21
ДУШАНБЕ, 31.08.2024 /АМИТ «Ховар»/. Дар арафаи 33-юмин солгарди ҷашни Истиқлолияти давлатии Тоҷикистон нашриёти «Дор ал-фикр ал-арабӣ» дар Қоҳира китоби арабшиноси тоҷик, узви Иттифоқи нависандагони Тоҷикистон Назруллоҳи Назарро бо номи «Ҷозибияту-л-Қоид» («Ҷозибаи Пешво») нашр намуд. Дар ин хусус АМИТ «Ховар» бо истинод ба Институти омӯзиши масъалаҳои давлатҳои Осиё ва Аврупои Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон хабар медиҳад.
Китоб, ки дар ҳаҷми 134 саҳифа ба забони арабӣ таълиф шудааст, рӯйдодҳои Тоҷикистони соҳибистиқлолро аз диди муаллиф ба қалами тасвир кашидааст. Қаҳрамони китоб Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмамолӣ Раҳмон буда, муаллиф корномаҳои ин абармардро дар хотима бахшидан ба ҷанги шаҳрвандӣ, расидан ба Созишномаи истиқрори сулҳ ва ризоияти миллӣ дар Тоҷикистон, баргардонидани гурезагони иҷборӣ ба диёрашон, раванди бозсозӣ ва рушди бемайлони ҷумҳурӣ, гузоштани гомҳои устувор ба сӯи ояндаи дурахшон бо услуби бадеии шево ва ҷолиб баён кардааст.
Китоб аз бобҳои «Дебоча», «Ҷозибаи Пешво-Президент», «Ҷозибаи Пешво-Инсон» ва «Ҳусни хотима» иборат буда, дар замима 5 ташаббуси байналмилалии Президенти мамлакат дар масъалаҳои об ва ташаббуси шашуми Пешвои миллат, ки дар Конфронси байналмилалии сатҳи баланд оид ба Даҳаи байналмилалии амал «Об барои рушди устувор, 2018-2028» (Душанбе, 10-13 июни соли 2024) дар бораи эълони Даҳсолаи қутбшиносӣ ва яхшиносӣ садо дод, номбар шудаанд.
Ҳамчунин дар замима номгӯи асарҳои Президенти Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон, китобҳо дар бораи ӯ, мукофоту унвонҳои давлатҳои ҷаҳон, ки ба он Пешвои миллат барои хизматҳои шоён сарфароз гардидаанд, намунаи шеърҳои шоирони халқии Тоҷикистон Низом Қосим, Камол Насрулло, Доро Наҷот дар ситоиши Пешвои миллат ва намунаи шеърҳои Ҳадиса, Латофат ва чанде аз шоирони дигар дар васфи Тоҷикистон дар тарҷумаи манзуми муаллиф ба забони арабӣ оварда шудаанд.
Шоистаи ёдоварӣ аст, ки нашриёти «Дор ал-фикр ал-арабӣ» қаблан шоҳасари муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон «Тоҷикон дар оинаи таърих»-ро дар тарҷумаи тарҷумонҳои шинохтаи мисрӣ ба забони арабӣ дар чаҳор ҷилд ду маротиба- солҳои 2009 ва 2011 бо нигориши ниҳоят зебо чоп карда буд.
Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон бо назардошти ин шоҳасари арзишманд дар таҳқиқи таъриху тамаддуни бостонии тоҷикон соли 2022 дар Донишгоҳи Қоҳира бо унвони «Доктори фахрӣ» сарфароз гардонида шуданд.
15 апрели соли равон дар Маркази илмӣ-таҳқиқотии экология ва муҳити зисти Осиёи Марказӣ (Душанбе)-АМИТ мизи мудаввар бахшида ба Ҳафтаи илм баргузор гардид.
Дар мизи мудаввар олимони ҷавони Марказ: М.Сафаров, С.Мамадшоева, М.Охонниезов ва Ш.Алиева маърӯзаи илмӣ пешниҳод намуданд.
Сипас котиби илмии Марказ Ю.Мамадҷонов оид ба сафари хизматӣ ба ш.Алмато, ки рӯзи 12 апрели соли 2024 Конференсияи байналмиллалӣ илмӣ ва амалӣ бахшида ба 125 солагии академик Каниш Имантаевич Сатпаев баргузор гардид, ҳисобот пешниҳод кард.
Равобитҳои байни давлатҳову миллатҳо рӯз то рӯз тақвият меёбанд, ки ин дар пешрафти корҳои илмии давлатҳои тарафайн нақши боризро мебозад. Ҳамкориҳо дар самти корҳои илмии байни олимону академикони Тоҷикистон ва Россия солҳои тулонист, ки натиҷаҳои назаррасро ба даст овардааст. Ин ду давлати бо ҳам дӯст дар самтҳои гуногуни сиёсӣ, иқтисодӣ, илмӣ ва фарҳангӣ равобитҳои густурда доранд.
13 апрели соли равон Президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт Александр Сергеевич Понкратов, раиси Шӯрои нозирони Бунёди байналмилалии "Классика" ба номи А.С.Пушкини Федератсияи Россия, ҳамзамон муовини Раиси Ассосиатсияи байналмилалии мушовирон, номзади или фалсафа, узви Шурои ҷамъиятии шаҳри Москва – ро ба ҳузур пазируфт, зимни мулоқот Президенти АМИТ Хушватзода Қ.Х. оид ба дастовардҳои илми тоҷик дар замони Истиқлолият ва равобити илмии Академияи илмҳои Россия ва Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон табодули пажуҳиши илми ду кишвар бо саҳми Пешвои муаззами миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар таҳкими ҳамкориҳои илмӣ гузориш дод.
Сипас Александр Понкратов аз иқдоми профессор Хушвахтзода Қ. Х. оид ба дастрасии олимони тоҷик ба маҷмааи васоити электронӣ иқтибосгардонӣ ва нашри мақолаҳои илмӣ арзи сипос намуд, қайд намуд, ки муҳтарам Хушвахтзода Қ. Х. дар даврони Ректори ДМТ будан ҷиҳати рушди технологияи табодули таҷрибаи илмии ду кишвар саҳми сазовор гузошт, ба ҳамин хотир Президенти АМИТ Хушвахтзода Қ.Х. бо медали 300 – солагии Михаил Ломоносов қадр гардид. Медалро дар вазъияти тантанавӣ Понкратов тақдим намуд.
Ҳамзамон ба Раёсати АМИТ нашри мукаммали осори А. С. Пушкин тақдим гардид. Сипас дар толори маҷлисии Маркази мероси хаттии АМИТ бо иштироки олимони АМИТ мулоқоти Понкратов А. С. доир гардид. Дар фарҷоми мулоқот олимони тоҷик: Қосимшо Искандаров, Раҳматкарим Давлатов, Носир Назаров, Ҳабибулло Раҷабов, Раҳматулло Абдуллоев, Наҷмиддин Шоинбодов бо медалҳои Федералии Россия барои равобитҳои илмӣ ва иҷрои вазифаи интернатсионалӣ мукофотонида шуданд. Дар фарҷом Президенти АМИТ Хушвахтзода Қ. Х. ба Понкратов А.С. туҳфаҳои хотиравӣ тақдим намуд.
Таҳти ин унвон имрӯз дар толори Агентии амнияти химиявӣ, биологӣ, радиатсионӣ ва ядроии Академияи милли илмҳои Тоҷикистон бо ташаббуси Кумитаи кор бо занон ва оилаи назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ва Раёсати АМИТ 10- умин Конференсияи илмӣ-ҷумҳуриявии «Саҳми занон дар рушди илм» дар сатҳи баланд баргузор гардид.
Дар конфронси мазкур муовини Сарвазири Ҷумҳурии Тоҷикистон Мансурӣ Дилрабо., Раиси Кумитаи кор бо занон ва оилаи назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон Файзиддинзода Бунафша., Вазири фарҳанги Ҷумҳурии Тоҷикистон Сатториён Матлубахон., Президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт., Раиси Кумита оид ба илм, маориф, фарҳанг ва сиёсати ҷавонони Маҷлиси намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон Содиқи Насиба., муовини Раиси Ҳизби Халқии Демократии Тоҷикистон Юсуфӣ Хайринисо иштирок ва суханронӣ намуданд.
Дар оғози конфронс Раиси Кумитаи кор бо занон ва оилаи назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон Файзиддинзода Бунафша суханронӣ намуда нақши занонро дар рушду такомули илм, муаррифии ҳаёт ва фаъолияти олимаҳои шинохтаи тоҷик, дастоварду комёбиҳои занон дар ҷодаи пажӯҳиши илмӣ муҳим арзёбӣ намуд. Сипас дар ҷараёни суханронӣ муовини Сарвазири Ҷумҳурии Тоҷикистон Мансурӣ Дилрабо нақши занону бонувони кишваро дар рушду пешрафти тамоми соҳаҳои фаъолияти ҷаъмиятиву сиёсӣ муҳим арзёби намуд.
Дар идомаи конфронси мазкур Президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт зимни суханрони қайд кард, ки дар даврони соҳибистиқлолӣ маҳз бо сиёсати оқилонаи Пешвои муаззами миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон мақому манзалати занону бонувон дар ҷомеа марҳила ба марҳила боло рафта вобаста ба ин Фармони Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи тадбирҳои баланд бардоштани мақоми зан дар ҷомеа», Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи кафолатҳои давлатии баробарҳуқуқии мардону занон ва имкониятҳои баробари амалигардонии онҳо», Нақшаи миллии тадбирҳо дар хусуси баланд бардоштани мақом ва нақши зан, барномаҳои давлатии «Самтҳои асосии сиёсати давлатӣ оид ба таъмини ҳуқуқу имкониятҳои баробари мардон ва занон», «Тарбия, интихоб ва ҷобаҷогузории кадрҳои роҳбарикунандаи Ҷумҳурии Тоҷикистон аз ҳисоби занону духтарони лаёқатманд» қабул гардидаанд.
5-уми марти соли равон ҳайати маъмурият ва кормандони Институти кимиёи ба номи В.И. Никитин бахшида ба ёдбуди академик Павловский Евгений Никанорович дар назди нимпайкараи ин олими асри XX ҷамъ омаданд. Дар ин ҷамъомад ҳайати меҳмонон, вакилони Раёсати АМИТ, олимони соҳа ва намояндагони ахбори омма иштирок намуданд.
Бояд ёдовар шуд, ки академик Е.Н.Павловский зоологи даврони шӯравӣ, энтомолог ва асосгузори мактаби шӯравии паразитология ба ҳисоб рафта, солҳои 50-уми асри гузашта ҳамчун роҳбари Филиали Академияи илмҳои Иттиҳоди Шӯравӣ дар Тоҷикистон фаъолият намудааст.
Хизматҳои академик Е.Н.Павловскийро дар пешрафти илми тоҷик ба назар гирифта, дар назди нимпайкараашон ҳамчун рамзи эҳтиром ва ёдоварӣ гулчанбар гузошта шуд.
ШАНБЕГӢ ДАР МУАССИСАИ ДАВЛАТИИ ИЛМИИ “МАРКАЗИ ОМӮЗИШИ ПИРЯХҲОИ АКАДЕМИЯИ МИЛЛИИ ИЛМҲОИ ТОҶИКИСТОН”
02-юми марти соли равон дар асоси дастуру супоришҳои Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ, Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар бораи ободкориву сабзгардонӣ ва ҷиҳати иҷроиши протоколи маҷлиси Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 24 январи соли 2024, №1 оиди тозагиву озодагии иншооту биноҳо, ташкилоту муассисаҳо, кӯчаву хиёбонҳо дар Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон шанбегии умумӣ гузаронида шуд.
Дар рафти шанбегӣ кормандони Муассисаи давлатии илмии “Маркази омӯзиши пиряхҳои Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон” бо роҳбарии директори марказ, профессор Абдулҳамид Қаюмов бо мақсади тоза намудани гулгашту роҳравҳо аз барфи навборида ва озод намудани шохаҳои дарахтон аз барф дастаҷамъона саҳми хешро гузоштанд.
Бояд қайд намуд, ки инчунин аъзои Анҷумани “Занони пиряхшинос”-и Муассисаи давлатии илмии “Маркази омӯзиши пиряхҳои Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон” чун ҳарвақта фаъолона дар шанбегии мазкур иштирок карданд.
Имрӯз (02.03.2024) аҳли кормандони Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон ва ниҳодҳои дар тобеияти академиябуда дастаҷамъона барои баргузории шанбегӣ баромаданд, дар баргузории шанбегӣ кормандон барои ҳифзи табиат саҳми босазои худро гузоштанд. Ҳафтаҳои қаблӣ дар баргузории шанбегиҳо кормадон дар нарм намудани бехи дарахтону шинонидани гулу буттаҳо, дарахтон ва умуман корҳои ободгардонӣ саҳмгузоӣ мекарданд.
Бояд гуфт, ки бо иваз шудани обу ҳаво дар тоза намудани дарахтон гулу буттаҳои гирду атрофи академия, ки барф боли онҳо вазни зиёдатӣ бор карда буд ва хатари шикастан аз барфро доштанд, саҳмгузорӣ намуданд, ҳамзамон барои пиёдагардон роҳкушоӣ намуда, роҳҳоро низ аз барф тоза намуданд.
ДУШАНБЕ, 29.02.2024 /АМИТ «Ховар»/. Дар Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон мулоқоти президенти Академия Қобилҷон Хушвахтзода бо Сафири Ҷумҳурии Исломии Эрон дар Тоҷикистон Алиризо Ҳақиқиён баргузор гардид.
ДУШАНБЕ, 29.02.2024 /АМИТ «Ховар»/. Дар Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон мулоқоти президенти Академия Қобилҷон Хушвахтзода бо Сафири Ҷумҳурии Исломии Эрон дар Тоҷикистон Алиризо Ҳақиқиён баргузор гардид.
Тавре АМИТ «Ховар» бо истинод ба Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон хабар медиҳад, Қобилҷон Хушвахтзода дар робита ба ҳамкории илмии дуҷониба ва самтҳои афзалиятноки фаъолияти илмии Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон маълумоти муфассал дод. Ҷонибҳо эътимоду ҳавасмандиашонро ба тақвияти ҳамкорӣ дар ин самт иброз намуданд.
Гуфта шуд, ки муносибатҳои дипломатии Ҷумҳурии Тоҷикистон бо Ҷумҳурии Исломии Эрон аз соли 1992 барқарор гарида, то ин ҷониб рушду густариш ёфтаанд. Таъкид шуд, ки мо бояд ҳамкорӣ ва созишномаҳоро байни ниҳодҳои илмии ду мамлакат тақвият бахшида, барои ба даст овардани натиҷаҳои назаррас ва рушди соҳаи илми ду мамлакати ҳамфарҳангу ҳамзабон мусоидат намоем. Ҳамкорӣ бояд барои омода намудани олимони ҷавон ва ба самти илм ҷалб намудани магистрантону унвонҷӯён тақвият бахшида шавад.
Дар мулоқот ҷонибҳо ба ҳамкории мутақобилан манфиатбахш изҳори омодагӣ намуданд.
АКС: Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон
