23-феврал ҳамасола чун рӯзи мудофеони ватан ва таъсиси Артиши миллӣ бо шукӯҳу шаҳомати хосса таҷлил мегардад.
Ин рӯзи таърихӣ дар тасаввури аҳли ҷомиа чун рӯзидалериву шуҷоат, нангу номуси ватандорӣ ва дифоъи марзу буми аҷдодӣ ҷо гирифтааст.
Бo таъсиси давлати тозаистиқлоли Тоҷикистон, ки қабл аз ҳама ҳифзи озодиву истиқлоли миллӣ ва таъмини амнияту субот бо нархи ҷони ҳар як сокини он баробар буд, зарурати таъсиси Артиши миллии бонизому обутобёфта ҳарчи бештар эҳсос мешуд. Чун ҳифзи истиқлоли миллӣ ва ваҳдату якпорчагии Тоҷикистони азизи тозаистиқлол бештар аз ҳар вақти дигаре муфиду сарнавиштсоз ба назар мерасид. Ҳифзи якпорчагии марзу буми таърихии ниёгон бештар аз ҳар омили дигаре ба мавҷудияти Артиши нерӯманди миллӣ бастагии қавӣ дошт.
Аммо барои таъсиси чунин Артиши муташаккилу нерӯманди миллӣ, заминаҳои бунёдӣ дар ҷомиа фароҳам набуд, зеро оташи ҷанги таҳмилиро душманону бадхоҳони миллати наҷибамон аз гӯшаҳои амн камин гирифтаву доман мезаданд, то ин ки аз сӯхта хокистар шудани биноҳои муҳташами фарҳангу тамаддуни дерини мо лаззат бибаранду ҳадафи нопоки худро бароварда созанд. Бо ин амали ноҷавонмардонаи худ, ки иғвою ҷудоӣ афкандан миёни афроди ҷомиа буду як миллати дерини таърихро байни худ даргир менамуд, боварии аҳли ҷомиаро ба ҳамдигар сусту заиф гардонид. Дар ин замоне, ки боварии фард-фарди ҷомиа аз ҳам дигар рахт баста буду касе ба касе бовар надошт ва бародар аз додари ҷонии худ дар дил шубҳаи амиқе дошту кина мепарварид, аҳли ҷомиаро дубора ба хушбоварӣ расондану гирди ҳам хондан ва Артиши миллӣ баҳри амну осудагии давлат таъсис додан, воқеан коре миёншикану берун аз тавони инсон менамуд.
Дар чунин замони фитнакориҳовудасисаафканиҳои бемаънӣ дар дили сокинони кишвар тухми умеду меҳр коштану ба боварии онон сазовор гардидан ва таъсис додани Артиши бонизоми миллӣ воқеан қаҳрамонӣ буд, ки масъулону дастандаркорони ин роҳи мураккаб бо роҳбарии сарвари дурандеши кишвар ба ҳадафи наҷиби хеш ноил омаданду миллатро аз чанголи парокандагиву бесарнавиштӣ раҳоӣ бахшида, гирди ҳам ҷамъ оварданд.
Як миллати воҳиду ягона ва як сарзамини маъмуру обод бе сипоҳи бонизому нерӯманди обутобёфта амнияти комилу сартосарии худро ҳифз карда наметавонад.
Артиши миллӣ нигаҳбони марзу буми ватан ва ҳифозатгари амнияти миллӣ ва оромии сартосарии кишвар буда метавонад.
Маҳз сипоҳиёну афсарони бонангу ватандӯсти кишвар дар рӯзҳои сангину мудҳиши ҷанги таҳмилӣ зарурати беш аз андозаи ҷомиаро ба сулҳу оштӣ ва амну амонӣ бештар аз ҳар вақти дигаре эҳсос намуда, ҷон дар кафи даст гирифтаву баҳри ҳифзи ватани аҷдодӣ ва пойдории сулҳу осоиштагии сар то сарӣ ҳамроҳ бо сарвари кишвар камари ҳиммат бастанд. Гӯё ин гуфтаҳои Фирдавсии покзодро шиори ҳаррӯзаи хеш карда буданд:
Зи баҳру бару буму фарзанди хеш,
Зану кӯдаки хурду пайванди хеш,
Ҳама сар ба сар тан ба куштан диҳем,
Аз он беҳ, ки кишвар ба душман диҳем!
Хушбахтона, бо ҷаҳду талошҳои шабонарӯзии онҳо сулҳу оромӣ дар кишвари азизи мо тоҷикон – дар ин порахоки муқаддаси ниёгон, ки аз империяи паҳновари як замон дар миқёси ҷаҳон машҳуру маҳбуб ёдгор асту тамоми ҳаммиллатонамон дар паҳнои ҷаҳон чашми умед ба ин ягона манзилгоҳи миллии хеш бастаанд ва рушду шукуфоии беш аз андозаи онро мехоҳанд, пойдор гардиду садои шодиву нишоти пиру барно пас аз маҳрумиятҳои миллӣ дубора ба ҷаҳон танинандоз гардид.
Мо модарону бонувони тоҷик ин рӯзро – 23 февралро рӯзи нигаҳбонони Ватан, Рӯзи мудофеъони марзу буми кишвар, рӯзи афсарону сарбозони шуҷоъи ватанпарвар ва бо як калима Рӯзи мардони майдон медонем. Ва ин рӯзро барои мардони озодаву далер, ки нигаҳбонони ватани аҷдодиямон ва сулҳу оромӣ ҳастанд, барои кулли мардуми меҳан муборак бод мегӯем!
Анзурати Маликзод - ходими пешбари илмии шуъбаи таърихи адабиёти Институти забон ва адабиёти ба номи Абуабдуллоҳ Рӯдакии АМИТ, номзади илми филология
07 августи соли равон президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт дар заминаи дастуру супоришҳои Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои милллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон, ки 30 июли соли 2024 ҳангоми мулоқот бо аҳли илм ва маорифи кишвар иброз дошта буданд ҷиҳати татбиқи натиҷаҳои илмӣ дар истеҳсолот, роҳандозии ҳамкориҳои олимон бо соҳаҳои гуногуни иқтисодиёти кишвар ба Агентии обуҳавошиносии Кумитаи ҳифзи муҳити зисти назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон бо ҳайати олимон ва Раёсати Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон ташриф оварданд.
Дар рафти боздид президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт, Раиси Кумитаи ҳифзи муҳити зисти назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, директори Агентии обуҳавошиносӣ Қурбонзода Абдулло Ҳабибулло аз майдончаи обуҳавосанҷӣ, Маркази пешгӯии обуҳаво, синфхонаи омӯзишӣ, санҷишгоҳи мориторингӣ ифлосшавии обҳои рӯи замин ва нурафкании Раёсати мониторинги муҳити зист, санҷишгоҳи гидробиологӣ дидан намуданд.
Зимни боздид аз шароит ва фаъолияти кормандони Агентии обуҳавошиносии Кумитаи ҳифзи муҳити зисти назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт таъкид дошт, ки мо бояд дар робита ба дастуру супоришҳои Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои милллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ҳамкориҳои худро бо Агентии обуҳавошиносии Кумитаи ҳифзи муҳити зисти назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон хуб ба роҳ монда, барои ҷалби магистратону аспирантон ва докторантони PhD-и Маркази омӯзиши пиряхҳои Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон ба таҷрибаомӯзӣ мусоидат намоем.
Умуман, олимони академияро зарур аст, ки ҳамкориҳои худро бо кормандони Агентии обуҳавошиносии Кумитаи ҳифзи муҳити зисти назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ба роҳ монда, натиҷаи санҷиши вазъи обу ҳавои кишваро дар мувофиқа ба маълумоти кормандони ин ниҳод пешниҳод намоянд.
07 августи соли равон бо ибтикори Кумитаи иҷроияи Ҳаракати ваҳдати миллӣ ва эҳёи Тоҷикистон дар толори Қасри фарҳанги ноҳияи Восеъ Конференсияи ҷумҳуриявӣ дар мавзуи «Эмомалӣ Раҳмон – асосгузори давлатдории миллии тоҷикон» бо иштироки фаъолон ва кормандони Мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатии ноҳияи Восеъ баргузор гардид.
Дар конфронс Раиси кумитаи иҷроияи Ҳаракати ваҳдати миллӣ ва эҳёи Тоҷикистон, Корманди шоистаи Тоҷикистон, номзади илмҳои филологӣ – Рудобаи Мукаррам, директори Институти омӯзиши масъалаҳои давлатҳои Осиё ва Аврупои Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон Ҳайдарзода Рустам Ҷура, муовини Директори Маркази тадқиқоти стратегии назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Лоҳутӣ Шарифзода иштирок ва суханронӣ намуданд.
Ба кори конфронс Раиси ноҳияи Восеъи вилояти Хатлон Ҷамшед Шарифзода ҳусни оғоз бахшида, ташрифи меҳмононро ба ҳукмати ноҳия хайрамақдам гуфтанд. Дар идома Раиси кумитаи иҷроияи Ҳаракати ваҳдати миллӣ ва эҳёи Тоҷикистон, Корманди шоистаи Тоҷикистон, номзади илмҳои филологӣ – Рудобаи Мукаррам дар суханронии хеш доир ба мавзӯи “Нақши Пешвои миллат дар таҳкими ваҳдати миллӣ” суханронӣ намуданд.
Инчунин таъкид гардид, ки воқеан ҳам вожаи ваҳдат ва истиқлолият аз ҷумлаи арзишҳои миллие мебошанд, ки барои миллати мо ба осонӣ ба даст наомадаанд. Ва ин ҳама маҳз бо талошу заҳматҳои Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар кишвари мо ба даст омада, роҳи сулҳу субот ва таъмини ваҳдати миллӣ яке аз ҳадафҳои нахустини фаъолияти ин марди бузург ба ҳисоб мерафт.
Дар идома директори Институти омӯзиши масъалаҳои давлатҳои Осиё ва Аврупои Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон Ҳайдарзода Рустам Ҷура дар мавзӯи “Истиқлоли давлатӣ, Пешвои миллат ва илми тоҷик” суханронӣ намуда, зикр дошт, ки Пешвои муаззами миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон аз рӯзҳои нахустини фаъолияти хеш барои таҳкими сулҳу субот, Истиқлолияти давлатӣ, ваҳдати милллӣ ва пойдории миллати тоҷикон хидматҳои таърихӣ намудааст. Таъкид гардид, ки воқеан ҳам Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар замони соҳибистиқлолӣ дар рушди соҳаи илми кишвар нақши бузург гузошта, барои фароҳам овардани шароити муосиди корӣ барои олимону кормандон корҳои муҳимро ба сомон расонидаанд.
Дар охир муовини Директори Маркази тадқиқоти стратегии назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Лоҳутӣ Шарифзода дар мавзӯи “Нақши Пешвои миллат дар ташаккули давлати демократӣ дар Тоҷикистон” суханронӣ намуда, зикр дошт, ки Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар таҳкими ва ташаккули давлати демократии мо нақши бориз гузошта, маҳз ҳамин равандҳо ба пойдории давлати тоҷикон замина гузоштанд.
Аз ҷониби Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон “Солҳои 2020 – 2040 – Бистсолаи омӯзиш ва рушди фанҳои табиатшиносӣ, дақиқ ва риёзӣ дар соҳаи илму маориф” эълон гардидааст.
Маъмурияти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон барои дар амал татбиқ намудани Амри Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон кӯшиш ба харҷ дода, дар ин самт як қатор корҳои муҳимро ба анҷом расонида истодаанд.
Имрӯз (06.08.2024) бо мақсади тақвияти корҳо дар ин самт президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт бо ихтисосмандони Шуъбаи илмҳои табиатшиносӣ, дақиқ ва риёзии ниҳодҳои дар тобеияти академиябуда, вохурӣ анҷом дод.
Зимни вохурӣ президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт афзуд, ки ягона ниҳоди пешбаранда ва муаррифкунандаи илми тоҷик дар дохил ва хориҷи кишвар ин Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон аст, пас ҳамаи мову шуморо мебояд, дастуру супоришҳои Пешвои муаззами миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмонро дар самти илм, бахусус Фармони Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Эмомалӣ Раҳмон дар бораи “Солҳои 2020 – 2040 – Бистсолаи омӯзиш ва рушди фанҳои табиатшиносӣ, дақиқ ва риёзӣ дар соҳаи илму маориф”, Амри Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи соли 2024 “Соли маърифати ҳуқуқӣ” сармашқи кори худ намуда, ба пуррагӣ дар амал татбиқ намуда, дар ин самтҳо натиҷаҳои дилхоҳ ба даст оварда, дар дохилу хориҷ илми тоҷик ва олимони тоҷикро муаррифӣ намоем.
Бо ин мақсад мо кушиш ба харҷ дода истодаем, ки марҳила ба марҳила барои рушди кор дар озмоишгоҳҳо техникаву технологияҳои наву замонавӣ харидорӣ намуда, шароити кории кормандонро муҳаё намоем, то ки олимон тавонанд дар самтҳои муайяншудаи ихтисосҳояшон мутахассисони варзидаро омода намуда, талаботи бозори меҳнатро қонеъ намоем.
Истиқлолияти давлатӣ, ки асоси ҳамаи ин хушбахтиҳову пешравиҳои давлату миллатамон ба шумор меравад ва ин арзиши бебаҳои бо талошҳову ҷоннисори Пешвои миллатамон ба дастомада сабаби ободию озодию пешравии ҳамаи мову шумо дар ҳамаи соҳаҳо гардидааст, тавонем аз ин фазои мусоид истифода намуда, баҳри пешрафту муваффақиятҳо кушиш ба харҷ дода, ин арзиши қиматро ба наслҳои оянда ба мерос гузорем гуфта таъкид намуданд.
06 августи соли равон президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт пас аз ифтитоҳи озмоишгоҳи биотехнологӣ аз озмоишгоҳи бехатарии биологии Институти ботаника, физиология ва генетикаи растании Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон дидан намуданд.
Дар рафти боздид таъкид гардид, ки Озмоишгоҳи бехатарии биологӣ дар сохтори Институти ботаника, физиология ва генетикаи растании Академияи милли илмҳои Тоҷикистон соли 2018 таъсис дода шуд.
Инчунин президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷиикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт зимни суханронӣ қайд намуданд, ки бо дастуру супоришҳои Пешвои муаззами миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон мо кӯшиш менамоем то шароити мусоиди корӣ барои олимони академия фароҳам оварда, барои гузаронидани корҳои илмию таҳқиқотии олимон озмоишгоҳҳои наву замонавӣ бо технологияҳои муосир харидорӣ намоем.
Яке аз самтҳои асосии озмоишгоҳ ин ташхис ва баҳодиҳии илмии бехатарии маҳсулоти хўрокворӣ, аз ҷумла организмҳои аз ҷиҳати генетикӣ тағйирдодашуда (ГМО)мебошад. Озмоишгоҳ дар чаҳорчўбаи ҳамкорӣ бо Институти бизнес ва технологияҳои ш. Гансуи Ҷумҳурии Мардумии Чин бо тамоми лавозимотҳои озмоишӣ ҷиҳозонида шудааст.
Дар озмоишгоҳи мазкур олимони ҷавон аз тамоми кишварҳои олам барои таҷрибаомӯзӣ ҷалб гардида, аз технологияҳои муосир самарона дар корҳои илмию таҳқиқотии худ истифода менамоянд.
06 августи соли равон бо ташаббуси президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт дар заминаи Институти ботаника физиалогия ва генетикаи растании Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон озмоишгоҳи биотехнологӣ муҷҷаҳаз бо асбобу таҷҳизотҳои муосир мавриди истифода қарор дода шуд.
Бояд қайд намуд, ки дар озмоишгоҳ беш аз 28 дастгоҳу лавозимоти гуногуни муосири озмоишӣ барои гузаронидани корҳои биотехнологӣ насб карда шуданд ва зиёда 25 реактиву моддаҳои химиявии зарурӣ таъмин карда шуд. Дар маросими ифтитоҳи озмоишгоҳ президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт олимону кормандон иштиро намуданд.
Таъсиси озмоишгоҳи нав бо дар назардошти зарурати рушди илмҳои табиӣ ва риёзӣ аз ҷониби Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои миллат Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон солҳои 2020-2040 «Бистсолаи омӯзиш ва рушди фанҳои табиатшиносӣ, дақиқ ва риёзӣ дар соҳаи илму маориф» эълон гардид, ки ин аз таваҷҷуҳи хоса зоҳир намудани Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ба таъмини рушд ва инкишофи устувори кишвар гувоҳӣ медиҳад.
Ёдовар шудан ба маврид аст, ки чунин озмоишгоҳҳои наву замонавӣ дар Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон солҳои тулонӣ харидорӣ нашуда буданд. Ва ин ҳама таъсиси озмоишгоҳҳои наву замонавӣ муҷҷаҳаз бо технологияҳои муосир аз натиҷаи заҳмату талошҳои президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушавахт шаҳодат медиҳад.
Умуман, ҷиҳозонидани Озмоишгоҳ бо дастгоҳу таҷҳизоти муосир имконият медиҳад, ҳамкориро бо муассисаҳои илмии кишвар, ташкилотҳои байналмилалӣ ва дигар хоҷагиҳои деҳқонию инфиродии ҷумҳурӣ мустаҳкам намуда, дурнамои тадқиқоти илмии озмоишгоҳ оид ба рушди илмҳои биотехнологияи муосир, ҳал намудани масъалаҳои таъхирнопазир барои рушди ҷанбаҳои бунёдӣ ва амалии соҳаи кишоварзӣ, ки ба вуҷуд овардани навъу намунаҳо ва генотипҳои устувору сермаҳсули зироатҳои кишоварзиро дар шароити тағйирёбии иқлим суръат мебахшанд, инчунин татбиқи натиҷаҳоро дар истеҳсолот барои ҳалли масъалаҳои амнияти озуқаворӣ равон карда шаванд.
01 августи соли равон дар толори Раёсати Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон бо иштироки роҳбарону намояндагони сохторҳои гуногуни академия ва наздик ба 30 нафар рӯзноманигорони телевизиону радио ва нашрияҳои ҷумҳурию шабакаҳои иҷтимоӣ нишасти матбуотӣ баргузор гардид.
Дар оғоз президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт ҳузури намояндагони васоити ахбори оммаро ба Академия хайрамақдам гуфта, бо сухани муқадимавии хеш ба кори нишаст оғоз бахшид.
Зимни нишаст дар ҳузури намояндагони васоити ахбори омма президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт мухтасар дар бораи корҳои анҷомёфтаи Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон ва муассисаҳои илмию таҳқиқотӣ дар шашмоҳаи аввали соли 2024 ҳисоботи муфассал пешниҳод намуд.
Гуфта шуд, ки дар шашмоҳи аввали соли 2024 дар Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон корҳои муҳими илмию таҳқиқотӣ ва созандагиву бунёдкорӣ ба роҳ монда шуданд.
Ҳамчунин дар ин давра Академияи миллии илмҳои Тоҷиикистон ҳамкориҳои байналмилалии худро бо муассисаҳои илмию таҳқиқотии кишварҳои ҷаҳон густариш дода, чандин созишномаҳои тарафайнро ба имзо расонидаанд. Дар ин давра як зумра олимону академикони муассисаҳои илмию таҳқиқотии кишвраҳои ҷаҳон аз Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон дидан намуда, бо иштироки онҳо симпозиум ва конференсияҳои муҳими сатҳи байналмилалӣ баргузор гардиданд.
Вобаста ба багрузор намудани семинар ва чорабиниҳои илмию сиёсӣ Раёсати Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон як зумра корҳои муҳимро анҷом додааст. Дар ин давра дар Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон чорабиниҳои муҳими сиёсӣ бахшида ба ҷашнҳои миллию давлатӣ баргузор гардиданд.
Инчунин дар шашмоҳаи аввали соли 2024 бо ташаббусҳои президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт як бунгоҳи тиббии замонавӣ, 3 озмоишгоҳ ва як ошхонаи завонавӣ аз таъмири капиталӣ муҷҷаҳаз бо таҷҳизотҳои муосир ба истифода дода шуданд.
31 июли соли равон президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахтпас аз ифтитоҳи озмоишгоҳи наву замонавӣ дар толори Институти зоология ва паразитологияи ба номи Е.Н. Павловскийи АМИТ бо аҳли раёсат ва олимону кормандони институти мазкурвохурӣ доир намуд.
Дар оғоз президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт қайд намуд, ки мо бояд дар партави сиёсати маорифпарваронаи Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои миллат Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон амал намуда, дар рушт ва пешрафти соҳи илми кишвар талош намоем.
Инчунин барои дар амал татбиқ намудани «Бистсолаи омӯзиш ва рушди фанҳои табиатшиносӣ, дақиқ ва риёзӣ дар соҳаи илму маориф» корҳои муҳимро ба сомон расонида, барои омода намудани олимони ҷавон дар ин самт пеш аз ҳама шароити корӣ ва озмоишгоҳҳои наву замонавиро ташкил намоем. Қайд гардид, ки вазифаи муҳими олимони Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон ин пеш аз ҳама пешбурди соҳаи илмии кишвар ба шумор меравад.
Таъкид гардид, ки мо бояд барои пешбурди фаъолияти муассисаҳои илмию таҳқиқотии Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, пеш аз ҳама фароҳам овардани шароити мусоиди корӣ барои кормандони илмӣ дар оянда лабараторияву озмоишгоҳҳои наву замонавиро ташкил намоем.
31 июли соли равон бо ташаббуси президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт дар пояи Институти зоология ва паразитологияи ба номи Е.Н.Павловскийи АМИТ озмоишгоҳи паразитологӣ муҷҷаҳаз бо асбобу таҷҳизоти муосир таъсис дода шуд. Зимни маросими ифтитоҳ президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт ва дигар олимону академикон иштирок намуданд.
Таъсиси озмоишгоҳи нав бо дар назардошти зарурати рушди илмҳои табиӣ ва риёзӣ аз ҷониби Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои миллат Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон солҳои 2020-2040 «Бистсолаи омӯзиш ва рушди фанҳои табиатшиносӣ, дақиқ ва риёзӣ дар соҳаи илму маориф» эълон гардид, ки ин аз таваҷҷуҳи хоса зоҳир намудани Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ба таъмини рушд ва инкишофи устувори кишвар гувоҳӣ медиҳад.
Қайд гардид, ки як таҷҳизоти замонавии озмоишгоҳ ин таҷҳизоти таҳлили иммуноферментӣ (ЭЛАЙЗА) ба шумор рафта, барои муайян намудани як қатор бемориҳои хавфноки зоопаразитӣ аз қабили трихинелёз, эхинококкоз, трипоносомоз, токсокароз ва описторохоз истифода бурда мешавад. Ҳамзамон беш аз 30 номгӯи лавозимоти лабараторӣ, таҷҳизоти гуногуни замонавӣ барои таҳқиқоти биологӣ ва паразитологӣ насб карда шудааст.
Инчунин, заррабини нусхабардории замонавӣ бо мақсади таҳқиқи сохти морфологӣ, муайян намудани таркиби намудӣ, аксбардории обектҳои хурдандоза истифода бурда мешавад. Ҳамчунин дар ин озмоишгоҳи нав таҷҳизотҳои бокси бехтараии биологӣ дараҷаи II, асбоби тамизкунӣ (стерилизатор), ҷевони хушккунӣ, инкубатори биёхимиявӣ муҷаҳҳаз гардонида шудаанд.
Таъсиси озмоишгоҳи нав имконият медиҳад, ки Институт бо як катор муассисаҳои давлатӣ, байналмиллалӣ ва ташилоту корхонаҳои хусусӣ ҳамкориҳоро ба роҳ монда, фаъолияти худро барои рушди илм ва таъмини бехатарии биологӣ ва амнияти озуқаворӣ бо дигар муассисаҳо дар ҳамоҳангӣ вусъат бахшад.
