Имрӯз, 12 сентябр дар толори Раёсати Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон маҳфили илмӣ-адабӣ “Хирад”- и Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон баргузор гардид. Дар маҳфили навбатӣ китоби «Садриддин Айнӣ. Феҳристи адабиёт», ки зери назари президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, академик Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт аз ҷониби мураттибон профессор Суфизода Шодимуҳаммад ва академик Муҳаммадюсуф Имомзода омода гардидааст, рӯнамоӣ гардид.
Дар оғози маҳфил президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, академик Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт иброз дошт, ки устод Садриддин Айнӣ аз чеҳраҳои калидии таърихи навини тоҷикон буда, саҳми ӯ дар истиқлоли давлатӣ ва худшиносии миллӣ қобили таваҷҷуҳ аст. Воқеан, ба унвони бунёдгузори адабиёти навини тоҷик ва нахустин президенти Академияи милллии илмҳои Тоҷикистон аз ҷумлаи пешоҳангоне ба шумор меравад, ки равишҳои мухталифро дар пажӯҳишҳои илмӣ ҳамаҷонибаву мукаммал ба роҳ монда, заминаҳои ташаккули илми муосири тоҷикро фароҳам оварданд.
Умуман, таъсири амиқе, ки устод Садриддин Айнӣ ба ҷаҳони маънавӣ ва маърифати мардум дошт, то ба имрӯз пояндаву арзишманд аст. Ба таъбири Президенти кишвар муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон, «устод Айнӣ тимсоли зиёии пешқадаме мебошад, ки тамоми умр фаъолияти серҷабҳаашро сарфи хизмат ба миллати хеш кардааст».
Таъкид гардид, ки китоби «Садриддин Айнӣ. Феҳристи адабиёт» библиографияи осори мутафаккири бузург, Қаҳрамони Тоҷикистон ва сардафтари адабиёти муосири тоҷик Садриддин Айнӣ ва адабиёт доир ба ӯро фаро гирифтааст. Асари мазкур як таҳқиқоти муҳим ва муфассалест, ки ба таҳлили мероси адабии Садриддин Айнӣ ва пажуҳишҳое, ки дар бораи ӯ анҷом дода шудаанд, бахшида шудааст. Феҳристи мазкур ҳамчун як манбаи боэътимод ва роҳнамои арзишманд барои муҳаққиқон ва ҳаводорони фарҳангу адабиёт пешкаш мегардад.
Дар идомаи маҳфил ноиби президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон Саломиён Муҳаммаддовуд, муовини раиси Иттифоқи нависандагони Тоҷикистон Ато Мирхоҷа, академики Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон Имомзода Муҳаммадюсуф, директори Китобхонаи марказии илмии Академияи илмҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон ба номи Индира Ганди Шодимуҳаммади Сӯфизода, шоири халқии Тоҷикистон Аскар Ҳаким суханронӣ намуда, бори дигар аз хизматҳои таърихии устод Садриддин Айнӣ дар рушди забон ва адабиёти муосири тоҷик ёдовар гардиданд.
МИЗИ МУДАВВАР ДАР МАВЗУИ “СТРАТЕГИЯ ВА МАНФИАТҲОИ ГЕОПОЛИТИКИИ ҶУМҲУРИИ МАРДУМИИ ЧИН ДАР ОСИЁИ МАРКАЗӢ”
Имруз (29.10.2024) дар Институти омӯзиши масъалаҳои давлатҳои Осиё ва Аврупои АМИТ мизи мудаввар дар мавзӯи «Стратегия ва манфиатҳои геополитикии Ҷумҳурии мардумии Чин дар Осиёи Марказӣ» баргузор гардид.
Тибқи барнома, директори Институти омӯзиши масъалаҳои давлатҳои Осиё ва Аврупои АМИТ, д.и.ф., профессор Ҳайдарзода Рустам Ҷӯра суханронӣ карданд ва қайд намуданд, ки муносибати дӯстӣ ва ширикии стратегии Тоҷикистону Чин дар натиҷаи сиёсати хирдамандонаи Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон алъон дар авҷи аъло ва сатҳи олӣ қарор доранд. Минбаъд низ барои рушду вусъат додани ҳамкориҳои илмӣ – фарҳангӣ дар назди Институт бояд Маркази чиншиносӣ ташкил карда шавад.
Сипас, ходими калони илмии шуъбаи Осиёи Ҷанубӣ ва Шарқӣ н.и.т., дотсент Мирзоев Ҳабибҷон дар мавзӯи «Стратегия ва манфиатҳои геополитикии Ҷумҳурии мардумии Чин дар Осиёи Марказӣ» суханронӣ намуд
СЕЮМИН КОНФЕРЕНСИЯИ БАЙНАЛМИЛЛАЛИИ ИЛМИ-АМАЛИИ “АЗ ВОЛГА ТО ГАНГА ТАВАССУТИ ТРАНСОКСИАНА: ГУСТАРИШИ ҲАМКОРИҲОИ БАЙНИМИНТАҚАВИИ РАҚАМӢ”
Дар таърихи 24-25 октябри соли 2024 дар шаҳри Душанбе сеюмин конференсияи байналмиллалии илмӣ-амалӣ дар мавзӯи “Аз Волга то Ганга тавассути Трансоксиана: густариши ҳамкории байниминтақавии рақами” баргузор гардид. Чорабиниро Институти омӯзиши масъалаҳои давлатҳои Осиё ва Аврупои Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон дар якҷоягӣ бо Донишгоҳи миллии Тоҷикистон ва Фонди миллии “Шоҳроҳи абрешим-Шоҳроҳи Ваҳдат” бо дастгирии Фонди Горчаков (Федератсияи Россия) ташкил намуд. Дар ин конфронс коршиносон ва олимони шинохтаи кишварҳои аъзои Созмони Ҳамкориҳои Шанхай гирди ҳам омада, масъалаҳои калидии марбут ба роҳҳо ва механизмҳои муосир дар густариши ҳамкориҳои рақамӣ дар байни кишварҳои ИДМ, СҲШ ва минтақахои гуогуни Авросиёро баррасӣ карданд.
Дар миёни мавзӯъҳои баррасишуда хусусан ба вазъияти кунунӣ ва дурнамои рушди ҳамкориҳои бисёрҷанбаи се минтақаи бузурги АвроОсиё таваҷҷуҳи хоса зоҳир шуд. Дар раванди он олимони тоҷик оид ба дастовардҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон, пешрафту комёбиҳои кишвар, густариши илми муосири тоҷик суханронӣ намуда, дар ташвиқу тарғиби ташаббусҳои Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ, Пешвои миллат, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон, ҳамчунин дар баланд бардоштани обрӯй ва нуфузи кишвар ҳиссаи муносибе гузоштанд. Муҳокимаи ҷамъбастӣ лаҳзаҳои муҳимиконференсия буд, ки дар он иштирокчиён фаъолона мубодилаи афкор намуданд ва саволҳо доданд.
Иштирокчиёни конфронс аз тарзи ташкилу гузаронидани чорабинӣ ба роҳбарияти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон изҳори миннатдорӣ намуданд.
Имрӯз (28.10.2024) дар Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон ҳисобот оид ба таҳлилу натиҷагирии лоиҳаҳои илмю таҳқиқотӣ барои солҳои 2020 - 2024 баргузор гардид, ки дар он кормандони Институт аз рӯи лоиҳаҳои амалкунанда "Баҳои суммаҳои омехтаи тригонометрӣ ва тадбиқи онҳо дар назарияи нулҳои қаторҳои махсуси Дирихле", "Баҳои спектр ва ҳалшавандагии масъалаҳои вариатсионӣ барои операторҳои эллептикии таназзулёбандаи бо ёрии шаклҳои якунимхатии ғайрикоэрситивии тавлидшуда" ва "Тадқиқи масъалаҳои муосири математикаи амалӣ ва информатика" д.и.ф.м, узви вобастаи АМИТ Исҳоқов С.А, н.и.ф.м. Саддридинов П.Б. , н.и.ф.м. Назрубллоев. Н.Н. баромад намуданд.
Лоиҳаҳои номбаршуда барои солҳои 2021 - 2025 дар Маркази миллии патенту иттилоот ба қайд гирифта шудаанд. Ҳисоботи кормандони Институт аз тарафи шунавандагон хуб пазируфта шуд
ИШТИРОКИ ПРЕЗИДЕНТИ АМИТ ДАР КОНФЕРЕНСИЯИ ҶУМҲУРИЯВӢ ТАҲТИ УНВОНИ «КОНСТИТУТСИЯ - БАХТНОМАИ МИЛЛАТ, КАЛИДИ МАЪРИФАТ ВА ТАШАККУЛИ ФАЗОИ ЗИДДИКОРРУПСИОНИИ ҶОМЕА»
24 октябри соли равон дар толори Муассисаи давлатии «Донишгоҳи давлатии тиббии Тоҷикистон ба номи Абӯалӣ ибни Сино» бо ибтикори Агентии назорати давлатии молиявӣ ва мубориза бо коррупсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон бахшида ба рӯзи Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон Конференсияи ҷумҳуриявӣ дар мавзуи «Конститутсия - бахтномаи миллат, калиди маърифат ва ташаккули фазои зиддикоррупсионии ҷомеа» баргузор гашт, ки дар он президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт иштирок ва суханронӣ намуд.
Конфронси мазкур бо садо додани Суруди миллии Ҷумҳурии Тоҷикистон оғоз гардид.
Дар конфронс президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт баромад намуда таъкид дошт, ки соли равон бо ташаббус ва дастгирии Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ, Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон 30-юмин солгарди қабули санади тақдирсози миллат-Констиутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон ҷашн гирифта мешавад ва соли 2024 ба ин муносибат ҳамчун соли «Маърифати ҳуқуқӣ» эълон шудааст, таваҷҷуҳ ба ин масъала мубрамияти хоса касб кард. Бахшида ба ин санаи муҳим имрӯзҳо дар миқёси ҷумҳурӣ бахшида ба Рӯзи Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон чорабиниҳои муҳимми сиёсӣ, конференсия, ҳамоишҳои илмӣ-амалӣ ва илмӣ-назариявӣ баргузор гардида истодаанд.
Дар кори конфронс намояндагони Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, роҳбарияти як қатор сохторҳои давлатӣ ва доираи васеи кормандони соҳаҳои гуногун иштирок доштанд
Дар доираи баргузории Форуми V олимони кишварҳои узви ИДМ имрӯз (24.10.2024) дар Китобхонаи миллии Тоҷикистон бо иштироки олимони ҷавон ва муҳақиқони кишварҳои Тоҷикистон, Арманистон, Беларус, Қазоқистон, Русия, Қирғизистон ва намояндагон аз Кумитаи иҷроияи Иттиҳоди Давлатҳои Мустақил мизҳои мудаввар баргузор гардиданд.
Дар рафти баргузории ин мизҳои мудаввар олимону муҳақиқони мамлакатҳои узви Иттиҳоди Давлатҳои Мустақил доир ба «Тамоюлҳои асосии рушди илмҳои бунёдӣ: ҳолат ва дурнамои рушд»; «Проблемаҳои актуалии илми техникии муосир: анъанаҳо ва навовариҳо»; Самтҳои асосии донишҳои иҷтимоӣ-гуманитарӣ: технология ва алгоритмҳо» маърузаҳо намуда, фикру андешаҳои коршиносонаи хешро мавриди баррасӣ қарор доданд.
Ҳадаф аз баргузории Форуми V олимони кишварҳои узви ИДМ ва мизҳои мудаввар дар ҳошияи он ин пеш аз ҳама дар амл тадбиқ намудани илмҳои бунёдӣ ва гуманитарии давлатҳои аъзои Иттиҳоди Давлатҳои Мустақил ба ҳисоб меравад.
Бояд гуфт, ки рушди ҳамкориҳои илмию техникӣ байни давлатҳои аъзои Иттиҳоди Давлатҳои Мустақил, такони оғози тадқиқоти муштарак, таҳияи пешниҳодҳо оид ба рушди сиёсати инноватсионии давлатҳои аъзои ИДМ, таҳким ва густариши ҳамкориҳои илмию техникӣ ва гуманитарӣ байни аҳли ҷомеа ва мамлакатҳои аъзои он мебошад.
Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон ҳамчун бузургтарин ниҳоди илмии Тоҷикистон дар пешбурди сиёсати илмии кишвар нақши бориз дорад. Хушбахтона, Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон дар баробари дигар паҳлуҳои сиёсати кишвар, ба илм таваҷҷуҳи хоса зоҳир менамояд. И
Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон ҳамчун бузургтарин ниҳоди илмии Тоҷикистон дар пешбурди сиёсати илмии кишвар нақши бориз дорад. Хушбахтона, Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон дар баробари дигар паҳлуҳои сиёсати кишвар, ба илм таваҷҷуҳи хоса зоҳир менамояд. Ин коргузорӣ бештар дар робитаҳои хориҷии мамлакат назаррас аст.
Барои саҳми арзанда дар тадбиқи илмҳои бунёдии давлатҳои аъзои ИДМ Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон бо Шаҳодатномаи Кумитаи иҷроияи Иттиҳоди Давлатҳои Мустақил мукофотонида шуд.

23 октябри соли равон дар доираи баргузории Форуми V олимони кишварҳои узви ИДМ дар Китобхонаи миллии Тоҷикистон таҳти роҳбарии президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт ҷаласаи XII- уми Шурои ҳамкорӣ дар соҳаи илмҳои бунёдӣ давлатҳои иштирокдори Иттиҳоди Давлатҳои Мустақил баргузор гардид.
Дар ин ҷаласа олимону муҳақиқони мамлакатҳои узви Иттиҳоди Давлатҳои Мустақил иштирок варзиданд. Ба кори ҷаласа президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт ҳусни оғоз бахшида, таъкид дошт, воқеан ҳам ин рӯйдоди муҳим, ки муассисаҳои илмии пешрафтаи кишварҳои моро муттаҳид мекунад, имкон медиҳад, мубодилаи дониш, муҳокимаи масъалаҳои асосӣ ва ҳалли муштараки рушди минбаъдаи илми бунёдӣ дар доираи Иттиҳоди Давлатҳои Мустақил густариш дода шавад.
Ҳамзамон дар кори ҷаласа 12 масъалаи мубрами ҳам вобаста ба иҷрои қарорҳои қаблан қабулшуда ва ҳам таҳияи ташаббусу барномаҳои нав баррасӣ гардиданд.
Таъкид гардид, ки моҳи августи соли 2024 ба Кумитаи иҷроия аз Академияи миллии илмҳои Беларус нома бо пешниҳоди хориҷ кардани банди 5 аз лоиҳаи ҷаласаи Шӯро – «Дар бораи таҳияи лоиҳаи Стратегияи илм дар Иттиҳоди Давлатҳои Мустақил» ирсол карда шуд. »
Дар идома зикр гардид, ки айни замон дар тамоми кишварҳои узви ИДМ татбиқи Рӯйхати лоиҳаҳои илмии ояндадор идома дорад ва мо мебинем, ки таваҷҷӯҳ ба ҳамкорӣ ва корҳои муштараки илмӣ меафзояд. Хеле муҳим аст, ки ҳамаи аъзоёни Шӯро минбаъд низ дар татбиқи Рӯйхати мазкур фаъолона саҳмгузор бошанд.
Ёдовар мешавем, ки маълумот дар бораи рафти иҷрои ин лоиҳаҳо бояд то 31 декабри соли 2024 ба Котиботи Шӯро фиристода шавад. Албатта ин ба мо имкон медиҳад, ки дар бораи пешравӣ тасаввуроти равшан дошта бошем ва ба душвориҳои ба миён омада сари вақт чавоб диҳем.
