05 сентябри соли равон дар толори Раёсати Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон бахшида ба 33- солагии Истиқлолияти давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон Конференсияи илмӣ - назариявӣ бо иштироки олимону кормандони муассисаҳои илмию таҳқиқотӣ баргузор гардид.
Дар оғози конфронс президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт бори дигар тамоми кормандони соҳаи илмро ба муносибати ҷашни бошукуҳи Истиқлолияти давлатӣ таҳният хонда, таъкид дошт, ки ҳанӯз дар Шурои Олии Ҷумҳурии Советии Сотсиалистии Тоҷикистон дар таърихи24 августи соли 1990 «Эъломияи Истиқлоли давлатии Ҷумҳурии Советии Сотсиалистии Тоҷикистон» пазируфта шуда, дар Иҷлосияи ғайринавбатии Шурои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, даъвати дувоздаҳум 9 сентябри соли 1991 Истиқлоли давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон эълон гардид.
Аммо ба ҳамаи ин нигоҳ накарда, мутаассифона, то 19 ноябри соли 1992, ки дар иҷлосияи XVI Шурои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ, Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ба ҳайси Сарвари давлат, яъне Раиси Шурои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон интихоб гардиданд, Эъломияи мазкур дар бораи истиқлоли давлатӣ дар рӯйи коғаз монда, барои амалӣ сохтани он ягон тадбирҳои назаррасе амалӣ нашуда буданд, зеро дар он замон машғул будани сиёсатмадорон ба муноқишаҳои дохилии сиёсӣ, мансабталошӣ, аланга гирифтани оташҳои нахустини ҷанги таҳмилии шаҳрвандӣ, боло рафтани маҳалгароӣ, таассубу хурофоти динӣ, чаҳор тақсим шудани марзу буми Тоҷикистони ягона ва ҳодисаҳои дигари нангин ба ин имкон надоданд.
Маҳз ҳамин сиёсати хирадмандонаю илмпарварона ва маорифпарварии шахсии Пешвоямон аст, ки мо имрӯз аз меваҳои шаҳдбори Истиқлоли давлатӣ баҳра бурда, Ватани озоду соҳибистиқлоламонро устуворона ба сӯи ояндаи дурахшон ба пеш мебарем.
Нақши илм ва илмомӯзиро дар мустаҳкам намудани пояҳои Истиқлоли давлатӣ Пешвои миллат ҳанӯз дар Паёмашон ба аъзои Маҷлиси Миллӣ ва вакилони Маҷлиси Намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон санаи 30 апрели соли 2001 қайд карда, даъват намуда буданд, ки ҷавононро тавре тарбия намоем, ки «дар руҳияи ватандӯстию худшиносии миллӣ ба воя расида бошанд, истиқлол ва якпорчагии давлати тоҷиконро ҳифз кунанд, аз дастовардҳои илму фарҳанги ҷаҳонӣ бархурдор бошанд ва номбардори ниёгони хирадманд, сулҳпарвар, эҷодкор ва баору номуси хеш бошанд». Дар идома як зумра олимон доир ба таҳкими Истиқлолияти давлатӣ ва арҷгузорӣ ба сиёсати маорифпарварони Пешвои муаззами миллат маъруза намуданд.
Важность традиционных ценностей народов Востока обсудили на Международном форуме в РТСУ
15 апреля 2024 года в Российско-Таджикском (Славянском) университете состоялось открытие Международного культурно-цивилизационного форума «Традиционные ценности народов Востока и современный мир». Организаторами мероприятия являются Финансовый университет при Правительстве Российской Федерации, Российско-Таджикский (Славянский) университет, Национальная Академия наук Республики Таджикистан и Центр прикладных исследований Булканских стран при Стамбульском университете Румели.
Президент Национальной академии наук Таджикистана Кобилджон Хушвахтзоде принял участие в данной конференции и выступил с речью.
15 апрели соли равон дар Маркази илмӣ-таҳқиқотии экология ва муҳити зисти Осиёи Марказӣ (Душанбе)-АМИТ мизи мудаввар бахшида ба Ҳафтаи илм баргузор гардид.
Дар мизи мудаввар олимони ҷавони Марказ: М.Сафаров, С.Мамадшоева, М.Охонниезов ва Ш.Алиева маърӯзаи илмӣ пешниҳод намуданд.
Сипас котиби илмии Марказ Ю.Мамадҷонов оид ба сафари хизматӣ ба ш.Алмато, ки рӯзи 12 апрели соли 2024 Конференсияи байналмиллалӣ илмӣ ва амалӣ бахшида ба 125 солагии академик Каниш Имантаевич Сатпаев баргузор гардид, ҳисобот пешниҳод кард.
Равобитҳои байни давлатҳову миллатҳо рӯз то рӯз тақвият меёбанд, ки ин дар пешрафти корҳои илмии давлатҳои тарафайн нақши боризро мебозад. Ҳамкориҳо дар самти корҳои илмии байни олимону академикони Тоҷикистон ва Россия солҳои тулонист, ки натиҷаҳои назаррасро ба даст овардааст. Ин ду давлати бо ҳам дӯст дар самтҳои гуногуни сиёсӣ, иқтисодӣ, илмӣ ва фарҳангӣ равобитҳои густурда доранд.
13 апрели соли равон Президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт Александр Сергеевич Понкратов, раиси Шӯрои нозирони Бунёди байналмилалии "Классика" ба номи А.С.Пушкини Федератсияи Россия, ҳамзамон муовини Раиси Ассосиатсияи байналмилалии мушовирон, номзади или фалсафа, узви Шурои ҷамъиятии шаҳри Москва – ро ба ҳузур пазируфт, зимни мулоқот Президенти АМИТ Хушватзода Қ.Х. оид ба дастовардҳои илми тоҷик дар замони Истиқлолият ва равобити илмии Академияи илмҳои Россия ва Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон табодули пажуҳиши илми ду кишвар бо саҳми Пешвои муаззами миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар таҳкими ҳамкориҳои илмӣ гузориш дод.
Сипас Александр Понкратов аз иқдоми профессор Хушвахтзода Қ. Х. оид ба дастрасии олимони тоҷик ба маҷмааи васоити электронӣ иқтибосгардонӣ ва нашри мақолаҳои илмӣ арзи сипос намуд, қайд намуд, ки муҳтарам Хушвахтзода Қ. Х. дар даврони Ректори ДМТ будан ҷиҳати рушди технологияи табодули таҷрибаи илмии ду кишвар саҳми сазовор гузошт, ба ҳамин хотир Президенти АМИТ Хушвахтзода Қ.Х. бо медали 300 – солагии Михаил Ломоносов қадр гардид. Медалро дар вазъияти тантанавӣ Понкратов тақдим намуд.
Ҳамзамон ба Раёсати АМИТ нашри мукаммали осори А. С. Пушкин тақдим гардид. Сипас дар толори маҷлисии Маркази мероси хаттии АМИТ бо иштироки олимони АМИТ мулоқоти Понкратов А. С. доир гардид. Дар фарҷоми мулоқот олимони тоҷик: Қосимшо Искандаров, Раҳматкарим Давлатов, Носир Назаров, Ҳабибулло Раҷабов, Раҳматулло Абдуллоев, Наҷмиддин Шоинбодов бо медалҳои Федералии Россия барои равобитҳои илмӣ ва иҷрои вазифаи интернатсионалӣ мукофотонида шуданд. Дар фарҷом Президенти АМИТ Хушвахтзода Қ. Х. ба Понкратов А.С. туҳфаҳои хотиравӣ тақдим намуд.
Таҳти ин унвон имрӯз дар толори Агентии амнияти химиявӣ, биологӣ, радиатсионӣ ва ядроии Академияи милли илмҳои Тоҷикистон бо ташаббуси Кумитаи кор бо занон ва оилаи назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ва Раёсати АМИТ 10- умин Конференсияи илмӣ-ҷумҳуриявии «Саҳми занон дар рушди илм» дар сатҳи баланд баргузор гардид.
Дар конфронси мазкур муовини Сарвазири Ҷумҳурии Тоҷикистон Мансурӣ Дилрабо., Раиси Кумитаи кор бо занон ва оилаи назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон Файзиддинзода Бунафша., Вазири фарҳанги Ҷумҳурии Тоҷикистон Сатториён Матлубахон., Президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт., Раиси Кумита оид ба илм, маориф, фарҳанг ва сиёсати ҷавонони Маҷлиси намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон Содиқи Насиба., муовини Раиси Ҳизби Халқии Демократии Тоҷикистон Юсуфӣ Хайринисо иштирок ва суханронӣ намуданд.
Дар оғози конфронс Раиси Кумитаи кор бо занон ва оилаи назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон Файзиддинзода Бунафша суханронӣ намуда нақши занонро дар рушду такомули илм, муаррифии ҳаёт ва фаъолияти олимаҳои шинохтаи тоҷик, дастоварду комёбиҳои занон дар ҷодаи пажӯҳиши илмӣ муҳим арзёбӣ намуд. Сипас дар ҷараёни суханронӣ муовини Сарвазири Ҷумҳурии Тоҷикистон Мансурӣ Дилрабо нақши занону бонувони кишваро дар рушду пешрафти тамоми соҳаҳои фаъолияти ҷаъмиятиву сиёсӣ муҳим арзёби намуд.
Дар идомаи конфронси мазкур Президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт зимни суханрони қайд кард, ки дар даврони соҳибистиқлолӣ маҳз бо сиёсати оқилонаи Пешвои муаззами миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон мақому манзалати занону бонувон дар ҷомеа марҳила ба марҳила боло рафта вобаста ба ин Фармони Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи тадбирҳои баланд бардоштани мақоми зан дар ҷомеа», Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи кафолатҳои давлатии баробарҳуқуқии мардону занон ва имкониятҳои баробари амалигардонии онҳо», Нақшаи миллии тадбирҳо дар хусуси баланд бардоштани мақом ва нақши зан, барномаҳои давлатии «Самтҳои асосии сиёсати давлатӣ оид ба таъмини ҳуқуқу имкониятҳои баробари мардон ва занон», «Тарбия, интихоб ва ҷобаҷогузории кадрҳои роҳбарикунандаи Ҷумҳурии Тоҷикистон аз ҳисоби занону духтарони лаёқатманд» қабул гардидаанд.
5-уми марти соли равон ҳайати маъмурият ва кормандони Институти кимиёи ба номи В.И. Никитин бахшида ба ёдбуди академик Павловский Евгений Никанорович дар назди нимпайкараи ин олими асри XX ҷамъ омаданд. Дар ин ҷамъомад ҳайати меҳмонон, вакилони Раёсати АМИТ, олимони соҳа ва намояндагони ахбори омма иштирок намуданд.
Бояд ёдовар шуд, ки академик Е.Н.Павловский зоологи даврони шӯравӣ, энтомолог ва асосгузори мактаби шӯравии паразитология ба ҳисоб рафта, солҳои 50-уми асри гузашта ҳамчун роҳбари Филиали Академияи илмҳои Иттиҳоди Шӯравӣ дар Тоҷикистон фаъолият намудааст.
Хизматҳои академик Е.Н.Павловскийро дар пешрафти илми тоҷик ба назар гирифта, дар назди нимпайкараашон ҳамчун рамзи эҳтиром ва ёдоварӣ гулчанбар гузошта шуд.
ШАНБЕГӢ ДАР МУАССИСАИ ДАВЛАТИИ ИЛМИИ “МАРКАЗИ ОМӮЗИШИ ПИРЯХҲОИ АКАДЕМИЯИ МИЛЛИИ ИЛМҲОИ ТОҶИКИСТОН”
02-юми марти соли равон дар асоси дастуру супоришҳои Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ, Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар бораи ободкориву сабзгардонӣ ва ҷиҳати иҷроиши протоколи маҷлиси Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 24 январи соли 2024, №1 оиди тозагиву озодагии иншооту биноҳо, ташкилоту муассисаҳо, кӯчаву хиёбонҳо дар Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон шанбегии умумӣ гузаронида шуд.
Дар рафти шанбегӣ кормандони Муассисаи давлатии илмии “Маркази омӯзиши пиряхҳои Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон” бо роҳбарии директори марказ, профессор Абдулҳамид Қаюмов бо мақсади тоза намудани гулгашту роҳравҳо аз барфи навборида ва озод намудани шохаҳои дарахтон аз барф дастаҷамъона саҳми хешро гузоштанд.
Бояд қайд намуд, ки инчунин аъзои Анҷумани “Занони пиряхшинос”-и Муассисаи давлатии илмии “Маркази омӯзиши пиряхҳои Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон” чун ҳарвақта фаъолона дар шанбегии мазкур иштирок карданд.
Имрӯз (02.03.2024) аҳли кормандони Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон ва ниҳодҳои дар тобеияти академиябуда дастаҷамъона барои баргузории шанбегӣ баромаданд, дар баргузории шанбегӣ кормандон барои ҳифзи табиат саҳми босазои худро гузоштанд. Ҳафтаҳои қаблӣ дар баргузории шанбегиҳо кормадон дар нарм намудани бехи дарахтону шинонидани гулу буттаҳо, дарахтон ва умуман корҳои ободгардонӣ саҳмгузоӣ мекарданд.
Бояд гуфт, ки бо иваз шудани обу ҳаво дар тоза намудани дарахтон гулу буттаҳои гирду атрофи академия, ки барф боли онҳо вазни зиёдатӣ бор карда буд ва хатари шикастан аз барфро доштанд, саҳмгузорӣ намуданд, ҳамзамон барои пиёдагардон роҳкушоӣ намуда, роҳҳоро низ аз барф тоза намуданд.
