Перейти к основному содержанию

(Дар ҳошияи Паёми Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар бораи самтҳои асосии сиёсати дохилӣ ва хориҷии Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 16.12.2025)

16 декабри соли 2025 Паёми Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ба парлумон оид ба "Самтҳои асосии сиёсати дохилӣ ва хориҷии Ҷумҳурии Тоҷикистон" манзур гардид. Бояд қайд намуд, ки Паёми ҳарсолаи Пешвои миллат, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон барномаи мукаммали идоракунии давлатӣ буда, ҳамчун рӯйдоди таърихӣ-сиёсии сол табдил ёфтааст.

2212Дар Паёми Пешвои миллат, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон натиҷаҳои сиёсати иҷтимоии солҳои қаблӣ таҳлил гардида, вазифаҳо ва афзалиятҳои нави давлат дар соҳаҳои маориф, тандурустӣ, шуғли аҳолӣ, ҳифзи иҷтимоӣ ва дастгирии табақаҳои осебпазир мушаххас гардиданд. Инчунин, таъкид гардид, ки сиёсати иҷтимоӣ бояд пеш аз ҳама ба баланд бардоштани сатҳи зиндагии аҳолӣ равона карда шавад. Давлат масъалаҳои зиёд намудани маоши кормандони соҳаҳои буҷетӣ, нафақа ва кӯмакпулиҳоро ҳамчун омили муҳимми таъмини адолати иҷтимоӣ баррасӣ менамояд. Дар суханронии худ Пешвои миллат, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон афзалиятҳоро дар соҳаҳои саноат, энергетика, кишоварзӣ, нақлиёт, сармоягузорӣ, соҳибкорӣ, маориф, илм, фарҳанг, тандурустӣ, ҳифзи иҷтимоӣ, инчунин амният ва мудофиа ба таври возеҳ муайян намуданд.

Дар баробари ин, яке аз самтҳои муҳимми Паём ба масъалаҳои амнияти минтақавӣ тамаркуз шуда, ҳалли пурраи масъалаҳои марзӣ бо Қирғизистон, имзои созишнома дар бораи нуқтаи гузаргоҳи марзии се давлат ва Эъломияи Хуҷанд дар бораи дӯстии абадӣ натиҷаҳои муҳими солҳои дипломатия ва далели равшани сиёсати хориҷии сулҳҷӯёнаи Тоҷикистон буданд, ки ба таҳкими эътимод ва некҳамсоягӣ дар Осиёи Марказӣ нигаронида шудааст. Пешвои миллат, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ин самтро чунин арзёбӣ намуданд: “Дигар рӯйдоди таърихӣ – ҳалли пурраи масъалаҳои сарҳадии тайи беш аз сад соли охир ҳалношудаи байни ду давлат – Ҷумҳурии Тоҷикистон ва Ҷумҳурии Қирғизистон бо имзои шартнома дар бораи муайян кардани хатти сарҳади давлатӣ мебошад. Ҳамчунин, шартнома миёни Ҷумҳурии Тоҷикистон, Ҷумҳурии Қирғизистон ва Ҷумҳурии Ӯзбекистон дар бораи нуқтаи пайвастшавии сарҳади давлатии се кишвар ва Эъломияи Хуҷанд доир ба дӯстии абадӣ аз ҷониби сарони давлатҳо ба имзо расид, ки барои рушди минтақа ва идомаи ҳамкориҳои судманд заминаи мустаҳками ҳуқуқиро фароҳам месозанд”.

Ташаббусҳои байналмилалии Тоҷикистон, ки дар меҳвари Паём қарор дошт, самтҳои зеринро дар бар мегирад:

1. “Соли 2025 Ҷумҳурии Тоҷикистон дар доираи ташаббусҳои ҷаҳонии худ ҷиҳати амалисозии қатъномаи Созмони Милали Муттаҳид оид ба “Соли байналмилалии ҳифзи пиряхҳо” нахустин Конфронси байналмилалии сатҳи баланд оид ба ҳифзи пиряхҳоро мизбонӣ намуд;

2. 12-уми декабри соли ҷорӣ бо ташаббуси Тоҷикистон дар ҷаласаи 7-уми Маҷмаи Умумии Созмони Милали Муттаҳид оид ба муҳити зист қатънома доир ба «Ҳифзи пиряхҳо ва криосфера, бахусус, дар минтақаҳои кӯҳӣ»;

3. Қатъномаи Маҷмаи Умумии Созмони Милали Муттаҳид зери унвони «Нақши зеҳни сунъӣ дар фароҳам овардани имконоти навин барои рушди устувор дар Осиёи Марказӣ»

4. Феҳристи мероси ҷаҳонии ЮНЕСКО ворид гардидани ёдгориҳои мероси фарҳангии Хуттали қадим зимни иҷлосияи 47-уми Кумитаи мероси ҷаҳонӣ дар шаҳри Париж;

5. 12-уми декабри соли ҷорӣ бо иқдоми Тоҷикистон қатъномаи Маҷмаи Умумии Созмони Милали Муттаҳид дар хусуси эълон кардани соли 2027 ҳамчун «Соли байналмилалии маърифати ҳуқуқӣ» қабул гардид.

Оид ба қабули қатъномаҳои СММ дар бораи ҳифзи пиряхҳо ва нақши зеҳни сунъӣ дар рушди устувор, инчунин дохил кардани ёдгориҳои Хуттали қадим ба Рӯйхати мероси ҷаҳонии ЮНЕСКО аз обрӯи афзояндаи кишвари мо буда, саҳми он дар ҳалли мушкилоти ҷаҳонӣ шаҳодат медиҳанд.

Аз ин рӯ, дастовардҳое ки Тоҷикистон дар ин давра ба даст овард, меҳнатои бевоситаи муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ва шаҳрвандон мебошад. Сиёсати иҷтимоӣ, иқтисодӣ, тиҷорат сармоягузорӣ, сиёсати хориҷӣ ва соҳаҳои ояндорӣ ба пеш гузоштаи Ҳукумати Тоҷикистон, ки дар Паём зикр гардид, ки барои беҳтар намудани шароити зиндагии шаҳрвандони кишвар равона шудааст.

Ташаббусҳо ва Қатъномаи Созмони Милали Муттаҳид тасдиқшудае ки дар боло зикр намудем, яке аз пешбарандаи “қувваи нарм” дар сиёсати хориҷии Тоҷикистон мебошад. Зеро Тоҷикистонро бешубҳа ҳамчун кишвари ҳалли мушкилоти глобалӣ дар ҷомеаи ҷаҳонӣ мешиносанд. Сиёсати сулҳҷӯёнаи кишвар низ дар обруи байналмилалии Тоҷикистон нақши назаррас дорад, ки ин самт дар Паём зикр гардид.

Ҳамин тариқ, Паёми Пешвои миллат, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон барномаи бунёдии ояндасоз маҳсуб ёфта, маҳз сиёсати дохилию хориҷии Ҷумҳурии Тоҷикистонро муайян менамояд. Дар марҳалаи муосир барномаи мазкур мавқеи Ҷумҳурии Тоҷикистон ва миллати тоҷикро дар ҷаҳон муаррифӣ намудааст. Бинобар ин, мо ҷавонони сарфарози кишварро зарур аст, ки барои муаррифии кишвар, сулҳу ваҳдат, таҳкими арзишҳои миллии ба дастомада, дар атрофи Пешвои миллат, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон муттаҳид гардида, ҷиҳати татбиқи нақша ва барномаҳои пешниҳодгардидаи Паём саҳмгузор бошем.

Соҳиби Баҳруло, ходими илмии шуъбаи Осиёи Ҷанубӣ ва Шарқии

Институти омӯзиши масъалаҳои давлатҳои Осиё ва Аврупои АМИТ