
Аз суханронии Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар мулоқот бо аҳли илми кишвар

Иқтибос аз суханронии Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар мулоқот бо аҳли илми кишвар
Аз тарафи Ҳукумати мамлакат барои саҳми арзанда дар иқтисодиёт, илм, фарҳанг, адабиёт, фаъолияти босамари давлатӣ, ҷамъиятӣ ва эҷодӣ то имрӯз садҳо нафар олимони кишвар бо ҷоизаҳо, унвонҳо ва мукофотҳои давлатӣ қадрдонӣ гардидаанд. Дар баробари ин, бояд гуфт, ки бо вуҷуди дастгириву таваҷҷуҳи доимии давлату Ҳукумат натиҷаи кори олимон ва сохторҳои соҳаи илм посухгӯи талаботи замон нест.

Иқтибос аз суханронии Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар мулоқот бо аҳли илми кишвар
Барои нақши арзишманд дар рушди илм, маориф ва фарҳанг, таҳкими робитаҳои илмии байналмилалӣ ва анҷом додани корҳои муштараки илмиву таҳқиқотӣ беш аз 40 нафар олимони Академияи миллии илмҳо ва Академияи илмҳои кишоварзии Тоҷикистон аз тарафи ташкилоту созмонҳои бонуфузи ҷаҳонӣ бо ҷоизаву унвонҳо ва мукофотҳои байналмилалӣ сарфароз гардонида шудаанд.

Иқтибос аз суханронии Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар мулоқот бо аҳли илми кишвар
Истиқлоли давлатӣ шароит фароҳам овард, ки таҳқиқи илмии дастовардҳои моддиву маънавӣ, мероси фарҳангӣ ва таърихи куҳанбунёди тоҷикон вусъати бесобиқа пайдо карда, миллати тоҷик дар арсаи байналмилалӣ ҳамчун миллати тамаддунсозу фарҳангсолор, эҷодкору илмпарвар ва шаҳрсозу шаҳрнишин муаррифӣ гардад.

Иқтибос аз суханронии Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар мулоқот бо аҳли илми кишвар
Олимони мо минбаъд низ бояд барои расидан ба ҳадафҳои стратегии давлат, таъмини рушди босуботи мамлакат, пешрафти соҳаҳои мухталифи он, хусусан, ташкили корхонаҳои истеҳсолӣ, таъсиси ҷойҳои корӣ, баланд бардоштани сатҳи зиндагии мардум ва паст кардани шиддати муҳоҷирати меҳнатӣ саҳмгузор бошанд.

Иқтибос аз суханронии Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар мулоқот бо аҳли илми кишвар
Корҳои то имрӯз амалигардида гувоҳанд, ки аз рӯзҳои аввали ташкили давлати соҳибистиқлол илму маориф дар сиёсати Ҳукумати мамлакат мавқеи меҳварӣ дошта, олимону муҳаққиқон ва омӯзгорону зиёиён неруи созанда ва пешбарандаи ҳамаи соҳаҳои ҳаёти кишвар мебошанд. Аз ҷумла, олимони кишвар дар таҳияи хуҷҷати муҳимми давлатӣ – Стратегияи миллии рушди Ҷумҳурии Тоҷикистон барои давраи то соли 2030 саҳми арзишманд гузоштанд.

Иқтибос аз суханронии Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар мулоқот бо аҳли илми кишвар
Ҳоло Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон узви баробарҳуқуқи даҳҳо муассисаи бонуфузи илмии ҷаҳонӣ мебошад.

Иқтибос аз суханронии Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар мулоқот бо аҳли илми кишвар
Мо ба масъалаи маориф ва илм таваҷчуҳи аввалиндараҷа дода, дар давоми беш аз 30 соли соҳибистиқлолӣ зиёда аз 3900 муассисаи таҳсилоти умумӣ, аз ҷумла муассисаҳои типи нав, яъне гимназия, литсею коллеҷ, инчунин, донишгоҳу донишкада бунёд кардем. То замони истиқлол дар кишвар 13 муассисаи таҳсилоти олӣ бо 65 ҳазор донишҷӯ фаъолият дошт. Ҳоло ин рақам ба 47 ва шумораи донишҷӯёни онҳо ба зиёда аз 220 ҳазор нафар расидааст.

Иқтибос аз суханронии Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар мулоқот бо аҳли илми кишвар
Бо мақсади расидан ба истиқлоли энергетикӣ ва истифодаи самарабахши неруи барқ дар даврони соҳибистиқлолӣ 287 неругоҳи барқи обии хурду бузург, 1,5 ҳазор километр хатҳои интиқоли барқи баландшиддат, 50 зеристгоҳи баландшиддати барқӣ ба маблағи умумии 86 миллиард сомонӣ бунёду таҷдид гардид, ки дар натиҷа 75 фоизи зерсохтори энергетикии кишвар азнавсозӣ карда шуд. Аз ҷумла неругоҳҳои барқи обии «Сангтӯда-1», «Сангтӯда-2», «Помир – 1», «Тоҷикистон» ва Маркази барқу гармидиҳӣ дар шаҳри Душанбе сохта ба истифода дода шуда, неругоҳи «Сарбанд» пурра таҷдид гардид.

Иқтибос аз суханронии Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар мулоқот бо аҳли илми кишвар
Дар давраи соҳибистиқлолӣ дар соҳаҳои мухталифи иқтисодиву иҷтимоии кишвар, аз ҷумла дар соҳаи илму маориф аз ҳисоби буҷети давлатӣ ва сармояи хориҷӣ беш аз 1400 лоиҳаи сармоягузории давлатӣ ба маблағи 36 миллиард сомонӣ амалӣ карда шуд. Ҳоло дар мамлакат боз 724 лоиҳаи сармоягузории давлатӣ ба маблағи умумии 152 миллиард сомонӣ амалӣ шуда истодааст, ки аз ин шумора даҳҳо лоиҳа ба соҳаи илм равона гардидааст.

Иқтибос аз суханронии Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар мулоқот бо аҳли илми кишвар
Мо дар ин марҳала барои тақвияти заминаҳои моддиву техникии илми ватанӣ маблағгузориро зиёд карда, ба ин мақсад 1 миллиарду 607 миллион сомонӣ ҷудо намудем, сохтори Академияи илмҳоро мукаммал гардонидем ва соли 2020 онро ба Академияи миллии илмҳо табдил додем.

Иқтибос аз суханронии Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар мулоқот бо аҳли илми кишвар
Аввалин ва муҳимтарин коре, ки мо анҷом додем, қатъи ҷангу хунрезӣ, барқарор кардани сулҳу оромӣ, аз кишварҳои дуру наздики хориҷӣ ба Ватан ва маҳалли зисташон баргардонидани беш аз як миллион нафар гурезаҳои иҷборӣ, ташкил кардани шароити зарурии зиндагӣ барои онҳо ва ба роҳ мондани раванди барқарорсозии баъдиҷангӣ буд.

Иқтибос аз суханронии Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар мулоқот бо аҳли илми кишвар
Ҳукумати мамлакат дар шароити бисёр мураккаби иқтисодиву молиявии солҳои 90-ум на фақат ҳамаи муассисаҳои Академияи илмҳо ва академияҳои соҳавиро устувор нигоҳ дошт, балки дар сохтори онҳо даҳҳо пажӯҳишгоҳ ва марказҳои нави илмиву таҳқиқотиро таъсис дод.

Иқтибос аз суханронии Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар мулоқот бо аҳли ... Ещё
Ҳоло истифодаи «зеҳни сунъӣ» дар ҷабҳаҳои гуногуни ҳаёти ҷомеаи ҷаҳонӣ торафт густариш пайдо карда истодааст. Ба ин маънӣ, дастоварди олимон на танҳо пешрафти як давлату миллатро такон мебахшад, балки метавонад мавриди истифодаи башарият қарор гирад. Мисол мегирем телефони мобилӣ, интернет, мошинҳои барқӣ ё ваксинаҳое, ки ҷони миллионҳо нафарро аз марг наҷот доданд.

Иқтибос аз суханронии Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар мулоқот бо аҳли илми кишвар
Мову шумо дида истодаем, ки имрӯз кишварҳои мухталифи дунё бар пояи илму дониш, ихтироъкориву истеҳсол ва истифодаи техникаву технологияҳои муосир чӣ гуна тараққӣ карда истодаанд.

Аз суханронии Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар мулоқот бо аҳли илми кишвар
Дар ҷаҳони муосир танҳо кишварҳое метавонанд ҳастии худро ҳифз карда, рушд ёбанд, ки шаҳрвандонашон дорои сатҳи баланди саводнокӣ ва маърифату фарҳанг, илмдӯсту донишманд ва соҳибҳунар бошанд.

Аз суханронии Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар мулоқот бо аҳли илми кишвар
Бо дарназардошти аҳаммияти ин масъала, мо мақому манзалати илм, олимону донишмандон, аҳли маориф ва зиёиёни эҷодкорро дар ҷомеа аз нигоҳи иҷтимоӣ, маънавӣ ва молиявӣ давра ба давра баланд бардоштем. Зеро дар ҷаҳони муосир танҳо кишварҳое метавонанд ҳастии худро ҳифз карда, рушд ёбанд, ки шаҳрвандонашон дорои сатҳи баланди саводнокӣ ва маърифату фарҳанг, илмдӯсту донишманд ва соҳибҳунар бошанд.

Аз суханронии Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар мулоқот бо аҳли илми кишвар
Ҳукумати Тоҷикистон илмро яке аз омилҳои асосии рушди кишвар ва олимонро захираи бузурги зеҳнии ҷомеа дониста, бо мақсади пешрафти ҳамаҷонибаи он ва беҳтар гардонидани шароити иҷтимоии кормандони соҳаи илм ҳамаи имкониятҳоро муҳайё намудааст.
Важность традиционных ценностей народов Востока обсудили на Международном форуме в РТСУ
15 апреля 2024 года в Российско-Таджикском (Славянском) университете состоялось открытие Международного культурно-цивилизационного форума «Традиционные ценности народов Востока и современный мир». Организаторами мероприятия являются Финансовый университет при Правительстве Российской Федерации, Российско-Таджикский (Славянский) университет, Национальная Академия наук Республики Таджикистан и Центр прикладных исследований Булканских стран при Стамбульском университете Румели.
Президент Национальной академии наук Таджикистана Кобилджон Хушвахтзоде принял участие в данной конференции и выступил с речью.
15 апрели соли равон дар Маркази илмӣ-таҳқиқотии экология ва муҳити зисти Осиёи Марказӣ (Душанбе)-АМИТ мизи мудаввар бахшида ба Ҳафтаи илм баргузор гардид.
Дар мизи мудаввар олимони ҷавони Марказ: М.Сафаров, С.Мамадшоева, М.Охонниезов ва Ш.Алиева маърӯзаи илмӣ пешниҳод намуданд.
Сипас котиби илмии Марказ Ю.Мамадҷонов оид ба сафари хизматӣ ба ш.Алмато, ки рӯзи 12 апрели соли 2024 Конференсияи байналмиллалӣ илмӣ ва амалӣ бахшида ба 125 солагии академик Каниш Имантаевич Сатпаев баргузор гардид, ҳисобот пешниҳод кард.
Равобитҳои байни давлатҳову миллатҳо рӯз то рӯз тақвият меёбанд, ки ин дар пешрафти корҳои илмии давлатҳои тарафайн нақши боризро мебозад. Ҳамкориҳо дар самти корҳои илмии байни олимону академикони Тоҷикистон ва Россия солҳои тулонист, ки натиҷаҳои назаррасро ба даст овардааст. Ин ду давлати бо ҳам дӯст дар самтҳои гуногуни сиёсӣ, иқтисодӣ, илмӣ ва фарҳангӣ равобитҳои густурда доранд.
13 апрели соли равон Президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт Александр Сергеевич Понкратов, раиси Шӯрои нозирони Бунёди байналмилалии "Классика" ба номи А.С.Пушкини Федератсияи Россия, ҳамзамон муовини Раиси Ассосиатсияи байналмилалии мушовирон, номзади или фалсафа, узви Шурои ҷамъиятии шаҳри Москва – ро ба ҳузур пазируфт, зимни мулоқот Президенти АМИТ Хушватзода Қ.Х. оид ба дастовардҳои илми тоҷик дар замони Истиқлолият ва равобити илмии Академияи илмҳои Россия ва Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон табодули пажуҳиши илми ду кишвар бо саҳми Пешвои муаззами миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар таҳкими ҳамкориҳои илмӣ гузориш дод.
Сипас Александр Понкратов аз иқдоми профессор Хушвахтзода Қ. Х. оид ба дастрасии олимони тоҷик ба маҷмааи васоити электронӣ иқтибосгардонӣ ва нашри мақолаҳои илмӣ арзи сипос намуд, қайд намуд, ки муҳтарам Хушвахтзода Қ. Х. дар даврони Ректори ДМТ будан ҷиҳати рушди технологияи табодули таҷрибаи илмии ду кишвар саҳми сазовор гузошт, ба ҳамин хотир Президенти АМИТ Хушвахтзода Қ.Х. бо медали 300 – солагии Михаил Ломоносов қадр гардид. Медалро дар вазъияти тантанавӣ Понкратов тақдим намуд.
Ҳамзамон ба Раёсати АМИТ нашри мукаммали осори А. С. Пушкин тақдим гардид. Сипас дар толори маҷлисии Маркази мероси хаттии АМИТ бо иштироки олимони АМИТ мулоқоти Понкратов А. С. доир гардид. Дар фарҷоми мулоқот олимони тоҷик: Қосимшо Искандаров, Раҳматкарим Давлатов, Носир Назаров, Ҳабибулло Раҷабов, Раҳматулло Абдуллоев, Наҷмиддин Шоинбодов бо медалҳои Федералии Россия барои равобитҳои илмӣ ва иҷрои вазифаи интернатсионалӣ мукофотонида шуданд. Дар фарҷом Президенти АМИТ Хушвахтзода Қ. Х. ба Понкратов А.С. туҳфаҳои хотиравӣ тақдим намуд.
Таҳти ин унвон имрӯз дар толори Агентии амнияти химиявӣ, биологӣ, радиатсионӣ ва ядроии Академияи милли илмҳои Тоҷикистон бо ташаббуси Кумитаи кор бо занон ва оилаи назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ва Раёсати АМИТ 10- умин Конференсияи илмӣ-ҷумҳуриявии «Саҳми занон дар рушди илм» дар сатҳи баланд баргузор гардид.
Дар конфронси мазкур муовини Сарвазири Ҷумҳурии Тоҷикистон Мансурӣ Дилрабо., Раиси Кумитаи кор бо занон ва оилаи назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон Файзиддинзода Бунафша., Вазири фарҳанги Ҷумҳурии Тоҷикистон Сатториён Матлубахон., Президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт., Раиси Кумита оид ба илм, маориф, фарҳанг ва сиёсати ҷавонони Маҷлиси намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон Содиқи Насиба., муовини Раиси Ҳизби Халқии Демократии Тоҷикистон Юсуфӣ Хайринисо иштирок ва суханронӣ намуданд.
Дар оғози конфронс Раиси Кумитаи кор бо занон ва оилаи назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон Файзиддинзода Бунафша суханронӣ намуда нақши занонро дар рушду такомули илм, муаррифии ҳаёт ва фаъолияти олимаҳои шинохтаи тоҷик, дастоварду комёбиҳои занон дар ҷодаи пажӯҳиши илмӣ муҳим арзёбӣ намуд. Сипас дар ҷараёни суханронӣ муовини Сарвазири Ҷумҳурии Тоҷикистон Мансурӣ Дилрабо нақши занону бонувони кишваро дар рушду пешрафти тамоми соҳаҳои фаъолияти ҷаъмиятиву сиёсӣ муҳим арзёби намуд.
Дар идомаи конфронси мазкур Президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт зимни суханрони қайд кард, ки дар даврони соҳибистиқлолӣ маҳз бо сиёсати оқилонаи Пешвои муаззами миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон мақому манзалати занону бонувон дар ҷомеа марҳила ба марҳила боло рафта вобаста ба ин Фармони Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи тадбирҳои баланд бардоштани мақоми зан дар ҷомеа», Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи кафолатҳои давлатии баробарҳуқуқии мардону занон ва имкониятҳои баробари амалигардонии онҳо», Нақшаи миллии тадбирҳо дар хусуси баланд бардоштани мақом ва нақши зан, барномаҳои давлатии «Самтҳои асосии сиёсати давлатӣ оид ба таъмини ҳуқуқу имкониятҳои баробари мардон ва занон», «Тарбия, интихоб ва ҷобаҷогузории кадрҳои роҳбарикунандаи Ҷумҳурии Тоҷикистон аз ҳисоби занону духтарони лаёқатманд» қабул гардидаанд.
5-уми марти соли равон ҳайати маъмурият ва кормандони Институти кимиёи ба номи В.И. Никитин бахшида ба ёдбуди академик Павловский Евгений Никанорович дар назди нимпайкараи ин олими асри XX ҷамъ омаданд. Дар ин ҷамъомад ҳайати меҳмонон, вакилони Раёсати АМИТ, олимони соҳа ва намояндагони ахбори омма иштирок намуданд.
Бояд ёдовар шуд, ки академик Е.Н.Павловский зоологи даврони шӯравӣ, энтомолог ва асосгузори мактаби шӯравии паразитология ба ҳисоб рафта, солҳои 50-уми асри гузашта ҳамчун роҳбари Филиали Академияи илмҳои Иттиҳоди Шӯравӣ дар Тоҷикистон фаъолият намудааст.
Хизматҳои академик Е.Н.Павловскийро дар пешрафти илми тоҷик ба назар гирифта, дар назди нимпайкараашон ҳамчун рамзи эҳтиром ва ёдоварӣ гулчанбар гузошта шуд.
ШАНБЕГӢ ДАР МУАССИСАИ ДАВЛАТИИ ИЛМИИ “МАРКАЗИ ОМӮЗИШИ ПИРЯХҲОИ АКАДЕМИЯИ МИЛЛИИ ИЛМҲОИ ТОҶИКИСТОН”
02-юми марти соли равон дар асоси дастуру супоришҳои Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ, Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар бораи ободкориву сабзгардонӣ ва ҷиҳати иҷроиши протоколи маҷлиси Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 24 январи соли 2024, №1 оиди тозагиву озодагии иншооту биноҳо, ташкилоту муассисаҳо, кӯчаву хиёбонҳо дар Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон шанбегии умумӣ гузаронида шуд.
Дар рафти шанбегӣ кормандони Муассисаи давлатии илмии “Маркази омӯзиши пиряхҳои Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон” бо роҳбарии директори марказ, профессор Абдулҳамид Қаюмов бо мақсади тоза намудани гулгашту роҳравҳо аз барфи навборида ва озод намудани шохаҳои дарахтон аз барф дастаҷамъона саҳми хешро гузоштанд.
Бояд қайд намуд, ки инчунин аъзои Анҷумани “Занони пиряхшинос”-и Муассисаи давлатии илмии “Маркази омӯзиши пиряхҳои Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон” чун ҳарвақта фаъолона дар шанбегии мазкур иштирок карданд.
Имрӯз (02.03.2024) аҳли кормандони Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон ва ниҳодҳои дар тобеияти академиябуда дастаҷамъона барои баргузории шанбегӣ баромаданд, дар баргузории шанбегӣ кормандон барои ҳифзи табиат саҳми босазои худро гузоштанд. Ҳафтаҳои қаблӣ дар баргузории шанбегиҳо кормадон дар нарм намудани бехи дарахтону шинонидани гулу буттаҳо, дарахтон ва умуман корҳои ободгардонӣ саҳмгузоӣ мекарданд.
Бояд гуфт, ки бо иваз шудани обу ҳаво дар тоза намудани дарахтон гулу буттаҳои гирду атрофи академия, ки барф боли онҳо вазни зиёдатӣ бор карда буд ва хатари шикастан аз барфро доштанд, саҳмгузорӣ намуданд, ҳамзамон барои пиёдагардон роҳкушоӣ намуда, роҳҳоро низ аз барф тоза намуданд.