Перейти к основному содержанию

Дар низоми муосири давлатдорӣ Паёми Сарвари давлат ба мақомоти қонунгузор яке аз шаклҳои муҳими муайянсозии самтҳои асосии сиёсати давлатӣ ба шумор меравад. Дар Ҷумҳурии Тоҷикистон Паёми Президенти кишвар ба Маҷлиси Олӣ дорои аҳамияти махсус буда, ҳамчун ҳуҷҷати сиёсӣ-барномавӣ самтҳои афзалиятноки рушди иҷтимоӣ, иқтисодӣ ва сиёсии давлатро муайян менамояд. Ин санад на танҳо натиҷаҳои фаъолияти гузаштаро ҷамъбаст мекунад, балки дурнамои рушди кишварро дар шароити муосир муайян месозад. Аз ин рӯ, омӯзиш ва таҳлили Паёми Президент ҳамчун манбаи муҳими сиёсати давлатӣ аҳамияти илмӣ ва амалӣ дорад.

Паёми Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон бар пояи муқаррароти Конститутсия ироа гардида, яке аз шаклҳои амалисозии ваколатҳои конститутсионии Сарвари давлат маҳсуб меёбад. Он хусусияти умумидавлатӣ дошта, барои тамоми шохаҳои ҳокимияти давлатӣ, мақомоти маҳаллӣ ва ҷомеа аҳамияти роҳнамо дорад. Аз нигоҳи ҳуқуқӣ, Паём санади меъёрӣ набошад ҳам, дар ташаккули қонунгузорӣ, таҳияи барномаҳои давлатӣ ва стратегияҳои рушд таъсири мустақим мерасонад.

Аз ҷиҳати сиёсӣ, Паёми Президент ҳамчун воситаи иртиботи мустақими роҳбарияти олии кишвар бо намояндагони халқ ва ҷомеа баромад мекунад. Дар он мавқеи расмии давлат нисбат ба масъалаҳои муҳими дохилӣ ва байналмилалӣ ифода ёфта, афзалиятҳои сиёсати давлатӣ ба таври возеҳ баён мегарданд.

Мазмуни Паёми Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон фарогири тамоми соҳаҳои ҳаёти ҷамъиятӣ мебошад. Яке аз самтҳои калидӣ рушди иқтисоди миллӣ ба ҳисоб меравад. Дар Паём масъалаҳои саноатикунонии босуръат, таъмини амнияти энергетикӣ, рушди кишоварзӣ, дастгирии соҳибкории хурду миёна ва ҷалби сармоягузории дохиливу хориҷӣ мавқеи муҳим доранд. Ин масъалаҳо барои баланд бардоштани сатҳи рақобатпазирии иқтисоди кишвар ва таъмини рушди устувор аҳамияти аввалиндараҷа доранд.

Самти дигари муҳими Паём сиёсати иҷтимоӣ мебошад. Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон ба рушди соҳаҳои маориф ва тандурустӣ, баланд бардоштани сифати хизматрасониҳои иҷтимоӣ, таъмини шуғли аҳолӣ ва ҳифзи иҷтимоии қишрҳои ниёзманд таваҷҷуҳи махсус зоҳир менамояд. Ин нишон медиҳад, ки инсон, ҳуқуқ ва манфиатҳои ӯ дар маркази сиёсати давлатӣ қарор доранд.

Дар баробари ин, дар Паём масъалаҳои таҳкими давлатдории ҳуқуқбунёд, волоияти қонун, такмили фаъолияти мақомоти давлатӣ ва мубориза бо коррупсия ҷойгоҳи хос доранд. Рушди ҷомеаи шаҳрвандӣ, тақвияти нақши ҷавонон ва занон дар ҳаёти ҷамъиятӣ низ аз самтҳои муҳими сиёсати давлатӣ маҳсуб меёбанд, ки дар Паём пайваста таъкид мегарданд.

Паёми Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳамчун санади стратегӣ дар низоми идоракунии давлатӣ нақши ҳамоҳангсозро иҷро мекунад. Дастуру супоришҳои дар Паём ироашуда барои таҳияи қонунҳо, барномаҳои давлатӣ ва нақшаҳои рушди соҳаҳо асос мегарданд. Мақомоти қонунгузор ва иҷроия фаъолияти худро бо назардошти вазифаҳои дар Паём муайяншуда ба роҳ мемонанд.

Аз нуқтаи назари илмии идоракунӣ, Паёми Президент воситаи муайянсозии ҳадафҳои стратегӣ ва нишондиҳандаҳои асосии рушди давлат мебошад. Он ба таъмини муттасилии сиёсати давлатӣ, устувории низоми идоракунӣ ва ҳамоҳангии фаъолияти мақомоти гуногун мусоидат мекунад.

Рушди устувор яке аз ҳадафҳои асосии сиёсати давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ҳисоб меравад. Паёми Президент дар ин раванд нақши калидӣ дошта, мувозинат байни рушди иқтисод, адолати иҷтимоӣ ва ҳифзи манфиатҳои миллиро таъмин менамояд. Таваҷҷуҳ ба масъалаҳои экология, истифодаи самараноки захираҳои табиӣ ва рушди инфрасохтор далели он аст, ки сиёсати давлатӣ ба дурнамои дарозмуддат равона гардидааст.

Иҷрои пайгиронаи супоришҳои Паёми Президент ба таҳкими истиқлолияти давлатӣ, баланд бардоштани сатҳи зиндагии аҳолӣ ва таҳкими мавқеи байналмилалии Ҷумҳурии Тоҷикистон мусоидат менамояд.

Дар паёми имсола ба соҳаи маориф ҳамчун пояи асосии рушди ҷомеа таваҷҷуҳи махсус зоҳир гардид. Таъкид шуд, ки сатҳи дониш ва маърифати насли наврас ояндаи давлату миллатро муайян мекунад. Аз ин рӯ, баланд бардоштани сифати таълим, мутобиқ намудани барномаҳои таълимӣ ба талаботи замони муосир ва истифодаи васеи технологияҳои рақамӣ дар раванди омӯзиш аз вазифаҳои афзалиятнок ба ҳисоб мераванд.

Ҳамчунин, дар паём ба нақши омӯзгор дар тарбияи насли ҷавон баҳои баланд дода шуда, таъмини шароити муносиб барои фаъолияти онҳо яке аз самтҳои муҳими сиёсати иҷтимоии давлат арзёбӣ гардид. Баланд бардоштани сатҳи касбият, такмили ихтисос ва беҳтар намудани вазъи иҷтимоии омӯзгорон ҳамчун омили калидии беҳсозии сифати таҳсил таъкид шуд.

Илова бар ин, дар паём масъалаи тарбияи ахлоқӣ ва ватандӯстии хонандагону донишҷӯён мавриди таваҷҷуҳ қарор гирифт. Зикр гардид, ки муассисаҳои таълимӣ бояд на танҳо маркази омӯзиши илм, балки макони ташаккули шахсияти комил, масъулиятшинос ва содиқ ба арзишҳои миллӣ бошанд. Ҳамин тариқ, соҳаи маориф ҳамчун сармояи стратегӣ ба рушди устувор ва пешрафти ҷомеа мусоидат менамояд.

Бояд гуфт, ки Паёми Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон ба Маҷлиси Олӣ санади муҳими сиёсӣ ва стратегӣ буда, дар ташаккул ва татбиқи сиёсати давлатӣ нақши ҳалкунанда дорад. Он самтҳои асосии рушди кишварро муайян намуда, ҳамчун роҳнамо барои фаъолияти тамоми мақомоти давлатӣ хизмат мекунад. Паёми Президент омили муҳими таҳкими суботи сиёсӣ, рушди иҷтимоӣ-иқтисодӣ ва таъминкунандаи манфиатҳои миллии Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ҳисоб меравад.

А. Саидов – ходими хурди илмии Шуъбаи география ва зондкунонии Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон