Терроризм яке аз мушкилоти аслии замони муосир аст, ки на танҳо ба як кишвар, балки ба тамоми ҷаҳон таҳдид мекунад. Ин падидаи номатлуб бо истифода аз хушунат ва зӯроварӣ кӯшиш мекунад, ки таваҷҷуҳи ҷомеа ва давлатҳоро ба ҳадафҳои сиёсии худ ҷалб кунад. Террористҳо, ки аксаран гурӯҳҳои хурду ноустувор мебошанд, бо ҳамлаҳои хунини худ ҷони одамони бегуноҳро ба хатар мегузоранд ва осоишу амнияти мардумро халалдор мекунанд.
Сабабҳои терроризм бисёр ва мураккабанд. Аввалан, беадолатӣ ва нобаробарии иҷтимоӣ метавонад сабаби аслии нооромии ҷомеа ва пайдо шудани гурӯҳҳои зӯровар шавад. Вақте одамон имкониятҳои баробар намебинанд, ва ҳаққу ҳуқуқи онҳо поймол мешавад, онҳо метавонанд ба шеваҳои зӯроварона рӯй оваранд, то ҳаққи худро талаб кунанд.
Дуюм, ихтилофҳои сиёсӣ ва доғ шудани баҳсҳои идеологӣ низ яке аз сабабҳои асосии терроризм мебошанд. Дар бисёр минтақаҳо гурӯҳҳои мухталиф барои ҳокимият ё назорати замин бо якдигар рақобат мекунанд ва ин рақобат баъзан ба истифодаи террор ва хушунат мебарад.
Сеюм, баҳсҳои динӣ ва миллӣ низ метавонад сабаби ба терроризм рӯ овардан шаванд. Гурӯҳҳои тундраве ҳастанд, ки бо истифода аз идеологияҳои радикалӣ мардумро ба амалҳои хушунатбор даъват мекунанд ва аз онҳо барои расидан ба ҳадафҳои худ истифода мебаранд.
Терроризм на танҳо ба ҷони одамон зарар мерасонад, балки ба тамоми ҳаёти иҷтимоӣ ва иқтисодиёт низ таъсир мегузорад. Ҳар як ҳамлаи террористӣ мардумро ба тарс ва нигаронӣ меандозад. Онҳо худро дар маконҳои ҷамъиятӣ бехатар ҳис намекунанд ва ин ба фаъолияти оддии ҳаёти онҳо халал мерасонад.
Ба иқтисодиёт низ терроризм зарбаи шадид мезанад. Ин ҳамлаҳо сармоягузориро кам мекунанд, корхонаҳо ва ширкатҳо фаъолияти худро маҳдуд мекунанд ва иқтисодиёти кишварҳо заиф мешавад. Мусофирон ва сайёҳон ҳам бештар аз кишварҳое, ки таҳдиди терроризм доранд, худдорӣ мекунанд, ки ин ба бозори сайёҳӣ ва хизматрасониҳои туристӣ таъсир мегузорад.
Барои пешгирӣ ва мубориза бо терроризм лозим аст, ки тамоми ҷомеа ва давлатҳо якҷоя кор кунанд. Пеш аз ҳама, бояд сабабҳои аслии терроризмро шиносои намуда, барои бартараф кардани онҳо чораҳои муассир андешид. Ин маънои онро дорад, ки бояд сатҳи зиндагии мардумро беҳтар кард, имкониятҳои баробар фароҳам овард ва ҳуқуқи инсонро ҳифз намуд.
Ҳамчунин, ҳамкории байналмилалӣ дар мубориза бо терроризм нақши калидӣ дорад. Интизор аст, ки кишварҳо иттилоотро бо якдигар мубодила кунанд ва барои таъмини амнияти ҷаҳонӣ якҷоя кӯшиш кунанд. Қонунгузорӣ ва ҷазоҳои сахт нисбат ба террористон низ метавонад таҳдиди онҳоро кам кунад.
Маориф ва тарбияи ҷавонон барои таҳкими фарҳанги сулҳпарварӣ ва таҳаммулпазирӣ низ яке аз роҳҳои муҳими пешгирӣ мебошад. Агар мардум фаҳманд, ки хушунат роҳе ба ҳалли мушкилот нест, онҳо камтар ба терроризм даст мезананд.
Ҷумҳурии Тоҷикистон дар мубориза бо терроризм ва экстремизм қадамҳои муҳими сиёсӣ ва амалӣ мегузорад. Ҳукумати кишвар тавассути тақвият додани низоми амниятӣ, ҳамкорӣ бо созмонҳои байналмилалӣ ва ҷорӣ намудани барномаҳои пешгирӣ аз идеологияҳои тундрав кӯшиш мекунад, ки фазои осоиштаро дар кишвар таъмин намояд.
Ҳамзамон, Тоҷикистон бо таълим ва тарбияи ҷавонон дар руҳияи сулҳ ва ҳамзистии осоишта саҳми муассир мегузорад, то ҷавонон ба доми гурӯҳҳои террористӣ ва ифротӣ афтида наметавонанд. Ин тадбирҳо нишон медиҳанд, ки Тоҷикистон мавқеи қатъӣ ва устувор дар муқобили терроризм ва ифротгароӣ дорад.
Хулоса терроризм яке аз таҳдидҳои ҷиддии имрӯзи ҷаҳони мост, ки боиси аз байн рафтани осоиш ва амнияти одамон мегардад. Барои бартараф кардани ин падида бояд сабабҳои аслии он шинохта ва барои рафъи онҳо чораҳои ҷиддӣ андешида шаванд.
Мубориза бо терроризм на танҳо вазифаи давлатҳост, балки масъулияти тамоми ҷомеа ва ҳар як инсон аст. Бо ҳамкории зич ва талошҳои пайваста мо метавонем ҷаҳони ором ва бехатарро барои наслҳои оянда таъмин кунем.
Юсуфзода Шодоб Хӯҷамқул ходими илмии шуъбаи масоили назариявии давлат ва ҳуқуқи муосири Институти фалсафа, сиёсатшиносӣ ва ҳуқуқи ба номи А. Баҳоваддинови АМИТ